Η Βασιλική Σόφτα γράφει στο NEWS 24/7 για την εξέλιξη των εργαλείων διδασκαλίας μέσω της τεχνολογίας και εξηγεί τι είναι οι διαδραστικοί πίνακες, που χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στα σχολικά ιδρύματα.
Για πολλές δεκαετίες, ο μαυροπίνακας ήταν το μοναδικό εργαλείο διδασκαλίας. Ωστόσο, καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, με στόχο να επωφεληθούν το μέγιστο οι σπουδαστές από τα νέα ψηφιακά εργαλεία, πολλές δομές εκπαίδευσης έχουν αντικαταστήσει τους μαυροπίνακες με διαδραστικούς. Όμως τι είναι οι διαδραστικοί πίνακες και πώς λειτουργούν;
Πρόκειται για μία μεγάλη επιφάνεια αφής, η οποία λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο με τις αντίστοιχες οθόνες αφής. Η βασική διαφορά μεταξύ του διαδραστικού πίνακα και της οθόνης αφής είναι ότι η εικόνα με την οποία γίνεται η διάδραση αναπαράγεται στην πρώτη περίπτωση μέσω ενός προβολέα, ενώ στην δεύτερη από την ίδια την οθόνη.
Πολυάριθμες μελέτες αποκαλύπτουν ότι η ποιότητα της εκπαίδευσης έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια λόγω της χρήσης “έξυπνων” τεχνολογικών εργαλείων. Τα οπτικοακουστικά μέσα, εξοικειώνουν τους μαθητές με την τεχνολογία και προσελκύουν το ενδιαφέρον τους, με αποτέλεσμα να εντυπώνονται πιο εύκολα οι πληροφορίες.
Οι εκπαιδευτικοί αναφέρουν ότι ένα ακόμα όφελος το οποίο έχουν παρατηρήσει, είναι η ενεργή συμμετοχή των μαθητών και η αλληλεπίδραση μεταξύ τους, αναπτύσσοντας έτσι το αίσθημα της συνεργασίας. Επίσης, προσφέρεται μεγαλύτερη ευελιξία στην εκπαιδευτική διαδικασία βοηθώντας τους μαθητές με προβλήματα υγείας.
Το σχολείο αποκτά ένα ψηφιακό εργαλείο το οποίο ενθαρρύνει τους μαθητές με προβλήματα να μαθαίνουν ταχύτερα και με μεγαλύτερη ευκολία, αφαιρώντας με αυτόν τον τρόπο εμπόδια τα οποία προκαλούνται από την παραδοσιακή μάθηση. Οι μαθητές με προβλήματα όρασης για παράδειγμα, έχουν την δυνατότητα, μέσω του διαδραστικού πίνακα, να κατανοούν το μάθημα ευκολότερα καθώς οι εκπαιδευτικοί μπορεί να συμπληρώσουν με ήχο την διδασκαλία, με αποτέλεσμα οι μαθητές να ακούν τα μαθήματα τους.
Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η χρήση διαδραστικού πίνακα βελτιώνει τις δεξιότητες επικοινωνίας και κοινωνικής αλληλεπίδρασης των μαθητών εκείνων οι οποίοι ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές γίνονται πιο δραστήριοι κατά την διάρκεια του μαθήματος μέσω μίας πιο ελκυστικής διαδικασίας. Μέχρι τώρα οι μαθητές με προβλήματα αυτισμού δυσκολεύονταν να συσχετίσουν την κίνηση του ποντικιού με αυτό που συνέβαινε στην οθόνη. Τώρα πλέον έχουν την δυνατότητα αγγίζοντας ένα αντικείμενο με το δάχτυλο τους, να το μετακινήσουν ή να το τοποθετήσουν στο σωστό σημείο, γεγονός το οποίο τους δημιουργεί ένα αίσθημα αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης.
Αν και η ηλεκτρονική μάθηση προσφέρει πλεονεκτήματα για εκπαιδευτικούς, μαθητές και ιδρύματα, εγείρονται ερωτήματα από τους εμπλεκόμενους σχετικά με την ακτινοβολία στην οποία μπορεί να εκτεθούν.
Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία διακρίνεται σε δύο κατηγορίες:
Α. Στην ισχυρή Ιοντίζουσα ακτινοβολία, η οποία έχει εφαρμογές στην Ακτινοθεραπεία, στην Πυρηνική Ιατρική και στην Ακτινολογία και
Β. Στην χαμηλής ισχύος Μη Ιοντίζουσα ακτινοβολία, η οποία ευρίσκει εφαρμογές στις τηλεπικοινωνίες (δορυφόροι, ραντάρ, κινητά τηλέφωνα, κεραίες TV / ραδιόφωνο / κινητή τηλεφωνία, ρούτερ, Wi- Fi access points, κ.λπ.), στην θέρμανση τροφής (φούρνος μικροκυμάτων), στην μεταφορά ενέργειας (γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, πυλώνες), βιομηχανικές συσκευές (γεννήτρια, φωτοτυπικό, ηλεκτρικό τρυπάνι, κ.α.) και στις οικιακές συσκευές (ξυριστική μηχανή, σεσουάρ μαλλιών, λαμπτήρα φθορισμού, ηλεκτρική κουζίνα, ψυγείο, πλυντήριο ρούχων, πλυντήριο πιάτων, ηλεκτρικό σίδερο, ηλεκτρική σκούπα, ραδιόφωνο, τηλεόραση, βιντεοκάμερα, οθόνη υπολογιστή, κ.α.). Οι όροι “ισχυρή” και “χαμηλής ισχύος” αναφέρονται στην ικανότητα της ακτινοβολίας να αλληλοεπιδρά με το DNA και να προκαλεί βλάβες.
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, οι διαδραστικοί πίνακες αποτελούνται από τρία βασικά στοιχεία:
- τον ηλεκτρονικό υπολογιστή
- τον προβολέα και
- την οθόνη.
Η Διεθνής Επιτροπή για την Προστασία από τις Μη Ιονίζουσες Ακτινοβολίες (ICNIRP) αναφέρει στις οδηγίες της ότι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, η οποία εκπέμπεται από συσκευές όπως οι υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα κ.α. δεν έχει την ικανή ενέργεια ώστε να αυξήσει την θερμοκρασία των ιστών του εκτιθέμενου ατόμου κατά έναν βαθμό Κελσίου, το οποίο είναι το θεσμοθετημένο όριο, με αποτέλεσμα αυτό να την καθιστά μη-επιβλαβή για την υγεία. Επομένως, το είδος της ακτινοβολίας το οποίο εκπέμπεται από έναν διαδραστικό πίνακα δεν έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει βλάβες στο DNA.
Ο Οργανισμός Υγείας και Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου ωστόσο προτείνει οδηγίες χρήσης για τους προβολείς, όπως είναι η μεγάλη απόσταση από τον προβολέα και η αποφυγή του έντονου φωτός όπου παράγουν αυτοί. Αναφέρει ότι όποιος δεν ακολουθεί αυτές τις οδηγίες διατρέχει κίνδυνο να εκθέσει τα μάτια του σε εντάσεις φωτός οι οποίες μπορούν να υπερβούν τα όρια έκθεσης που χρησιμοποιεί ο οργανισμός, χωρίς ωστόσο τα τελευταία να είναι θεσμοθετημένα.
Ζούμε σε έναν κόσμο στον οποίο η ακτινοβολία υπάρχει με φυσικό τρόπο παντού. Ολόκληρη η ζωή στην Γη αναπτύχθηκε χάριν στην ύπαρξη της ακτινοβολίας. Συσκευές όπως οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, τα κινητά τηλέφωνα κ.α. λειτουργούν με ενέργειες χιλιάδες έως εκατομμύρια φορές χαμηλότερες σε σύγκριση με τις ακτινοβολίες στις οποίες εκτίθεται φυσιολογικά ο άνθρωπος εκατομμύρια χρόνια, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πιθανότητα οποιαδήποτε υπέρβασης των ορίων ασφαλείας και κατ’επέκταση να θεωρούνται εντελώς ακίνδυνες.
Βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι, τα εξελιγμένα τεχνολογικά εκπαιδευτικά εργαλεία όπως είναι οι διαδραστικοί πίνακες αλλά και η χρήση της κινητής τηλεφωνίας από smartphones ή tablets – βελτιώνουν την εκπαιδευτική διαδικασία και ωφελούν τόσο τους εκπαιδευτικούς όσο και τους μαθητές χωρίς να διατρέχει η υγεία τους τον παραμικρό κίνδυνο.
*Η Βασιλική Σόφτα είναι Ακτινοφυσικός στη Γενική Κλινική “ΕΥΤΥΧΙΟΣ ΠΑΤΣΙΔΗΣ”, PhD(c) στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
