📰 “Μαριάνθη Αλέξη: Όσα δεν βλέπουμε πίσω από τις αποφάσεις του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου”
📌 Φιλοξενούμε σήμερα στη σελίδα μας τη Μαριάνθη Αλέξη, μια γυναίκα με βαθιά γνώση της τοπικής αυτοδιοίκησης και πολυετή εμπειρία στη δημόσια διοίκηση. Ως πρώην Προϊσταμένη του Τμήματος Λογιστηρίου, Προμηθειών και Ταμείου του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου και πρώην Πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων, γνωρίζει από πρώτο χέρι τις προκλήσεις και τις δυσκολίες της καθημερινής λειτουργίας ενός Δήμου.
Με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις στον Δήμο, συζητάμε μαζί της για την κρίση που διαδραματίζεται αυτή τη στιγμή, τις απολύσεις των 22 υπαλλήλων, την καταψήφιση του προϋπολογισμού και τις διοικητικές δυσλειτουργίες που επηρεάζουν τη λειτουργία του Δήμου. Παράλληλα, μας μιλάει για τη δική της πορεία, τις εμπειρίες που αποκόμισε μέσα από τη δουλειά της και το πώς βλέπει σήμερα την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά και το μέλλον της.
Ας την “ακούσουμε”! 🎙️
- Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς. Πώς ξεκινήσατε την πορεία σας στη Δημόσια Διοίκηση;
Ξεκίνησα την πορεία μου στη Δημόσια Διοίκηση, το 1998, από το (τότε) Λιμενικό Ταμείο νομού Λασιθίου που είχε την έδρα του στην γενέτειρά μου, τον Άγιο Νικόλαο Κρήτης και υπό τη διοικητική του αρμοδιότητα τα λιμάνια Αγίου Νικολάου, Ιεράπετρας και Σητείας.
- Πώς βρεθήκατε στην Ραφήνα;
Στην Ραφήνα ήρθα τον Σεπτέμβριο του 2011 με απόσπαση στον Οργανισμό Λιμένος Ραφήνας μέχρι και τον Νοέμβριο του 2014.
- Και στον Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου;
Στον Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου μετατάχθηκα τέλη Νοεμβρίου του 2014 αρχικά τοποθετήθηκα στο ΚΕΠ μέχρι τον Δεκέμβριο του 2015 οπότε και ανέλαβα Προϊσταμένη στο Τμήμα Λογιστηρίου, Προμηθειών και Ταμείου.
Τον Μάϊο το 2020, μετά από μία διένεξη με τον Δήμαρχο τοποθετήθηκα Προϊσταμένη στο Τμήμα Διοικητικών Θεμάτων και Εξυπηρέτησης Πολιτών της Δημοτικής Ενότητας Πικερμίου.
Τον Ιούλιο του 2021 μετά από πρόταση του Δημάρχου ανέλαβα το Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού & Διοικητικής Μέριμνας το οποίο τον Ιούνιο του 2022, με τον νέο ΟΕΥ (Οργανισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας), χωρίστηκε σε δύο τμήματα κι εγώ ανέλαβα αυτό της Διοικητικής Μέριμνας απ’ όπου και συνταξιοδοτήθηκα, τον Σεπτέμβριο του 2023.
Παράλληλα, τα τελευταία δύο χρόνια πριν τη συνταξιοδότησή μου, οι συνάδελφοί μου, μου έκαναν την τιμή να με εκλέξουν Πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων του Δήμου.
- Ποιο ήταν το μεγαλύτερο στοίχημα που αντιμετωπίσατε κατά τη διάρκεια της θητείας σας στον Δήμο Ραφήνας – Πικερμίου;
Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν η διαχείριση των καθημερινών αναγκών της υπηρεσίας σε ένα δυναμικά μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Η προσπάθειά μου ήταν πάντα να λειτουργώ με επαγγελματισμό και ακεραιότητα, προασπίζοντας τα συμφέροντα τόσο των εργαζομένων όσο και της διοίκησης. Η εμπειρία μου στον Δήμο μου έδωσε πολύτιμα διδάγματα για τη σημασία της αποτελεσματικής διοίκησης και της συνεργασίας, ακόμα και σε απαιτητικές συνθήκες.
- Ποια είναι η πιο δύσκολη απόφαση που έπρεπε να πάρετε στη διάρκεια της θητείας σας;
Δύσκολες αποφάσεις έχουν να πάρουν μόνο οι αιρετοί οι οποίοι θα εισπράξουν και το όποιο πολιτικό κόστος των αποφάσεών τους. Οι υπηρεσιακοί παράγοντες δεν έχουν παρά να είναι συνεπείς και να ασκούν τα καθήκοντά τους, με βάση την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία και σεβόμενοι το θεσμικό πλαίσιο.
- Τώρα που έχετε αποχωρήσει, πώς βλέπετε τα πράγματα από την “απέναντι πλευρά”; Είναι πιο εύκολο να κρίνει κανείς όταν δεν έχει τη διοικητική ευθύνη;
Ξεκινώντας από το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας θα έλεγα ότι γενικά είναι πιο εύκολο να κρίνει κάποιος όταν είναι «έξω απ’ το χορό» αλλά δεν είναι καθόλου σωστό.
Προσωπικά κι όσο βέβαια είναι ανθρωπίνως δυνατόν, προσπαθώ να μην κρίνω τις πράξεις των άλλων διότι ο καθένας πράττει με βάση τα δεδομένα του, τις εκάστοτε επικρατούσες συνθήκες και, φυσικά, ανάλογα με τον χαρακτήρα του. Προφανώς λοιπόν σε κάθε περίπτωση θα πράξει διαφορετικά, από μένα ή οποιονδήποτε άλλον.
Ειδικά όμως για τις πράξεις των διοικούντων και εν προκειμένω των διοικούντων τον Δήμο Ραφήνας – Πικερμίου, έχω να πω ότι καλό είναι να πράττουν αφήνοντας εκτός, τις προσωπικές τους φιλοδοξίες ή/και μισαλλοδοξίες διότι, οι πράξεις τους ή οι παραλείψεις τους, επηρεάζουν την καθημερινότητα πολλών ανθρώπων. Και για να μην παρεξηγηθώ όταν λέω διοικούντων εννοώ τόσο τους υπηρεσιακούς παράγοντες όσο και τους αιρετούς. Όλων των παρατάξεων.
Σχετικά με την «πλευρά», δεν θα έλεγα ότι βρίσκομαι στην «απέναντι» διότι μπορεί, μεν, να αποχώρησα από την υπηρεσία αλλά με πολλούς από τους πρώην συναδέλφους μου διατηρώ φιλικές σχέσεις και όπως είναι φυσικό νοιάζομαι για αυτούς. Επιπλέον δε, παραμένω δημότης και κάτοικος του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου και ως εκ τούτου η καθημερινότητά μου επηρεάζεται από όσα συμβαίνουν σ’ αυτόν. Κι όσα συμβαίνουν, τελευταία, με θλίβουν.
Η παράταξη που δημιουργήθηκε από τη συνένωση δύο μικρότερων παρατάξεων και εκλέχτηκε να διοικήσει τον Δήμο, χωρίστηκε και μάλιστα σε διάστημα μικρότερο του έτους, στα εξ ων συνετέθη με αποτέλεσμα να έχουμε αντιπολίτευση όχι μόνο εκτός της διοικούσας παράταξης αλλά και εντός, γεγονός που μόνο αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να έχει για τον Δήμο και τους κατοίκους του.
- Τον προηγούμενο μήνα, ο Δήμος βρέθηκε σε κρίση με την καταψήφιση του Προϋπολογισμού. Πρακτικά, τι σημαίνει αυτό για την καθημερινή λειτουργία του Δήμου;
Ο Δήμος είναι σε κρίση, πολύ πριν από τη διάσπαση της διοικούσας δημοτικής παράταξης. Θα έλεγα μάλιστα ότι η διάσπαση ήταν αποτέλεσμα της κρίσης. Η καταψήφιση του Προϋπολογισμού που όμως, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, ελλείψει εναλλακτικής πρότασης, δεν αποτελεί λόγο μη έγκρισής του από την Αποκεντρωμένη και άρα δεν θα επηρεάσει τη λειτουργία του, απλά ανέδειξε το βαθύ χάσμα που έχει δημιουργηθεί στη διοικούσα παράταξη. Ένα χάσμα που δεν βλέπω να υπάρχει, από καμία πλευρά, θέληση να γεφυρωθεί.
- Συχνά μιλάμε για “αντιπολίτευση” και “διοίκηση”. Ωστόσο, ένας Δήμος λειτουργεί και με υπηρεσιακούς παράγοντες. Σε περιπτώσεις πολιτικού αδιεξόδου, αυτοί οι άνθρωποι τι μπορούν να κάνουν;
Ένας δήμος λειτουργεί κυρίως με τους υπηρεσιακούς του παράγοντες οι οποίοι σαφώς και δεν μπορούν να δώσουν λύση σε πολιτικά αδιέξοδα, μπορούν όμως, ασκώντας ευσυνείδητα και ανεπηρέαστοι από τις προσωπικές συμπάθειες ή αντιπάθειες, τα καθήκοντά τους, να αμβλύνουν τις επιπτώσεις της πολιτικής κρίσης στην λειτουργία του δήμου.
- Η κρίση στον Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου δεν είναι μόνο οικονομική. Υπάρχει και διοικητική αναταραχή, με παραιτήσεις Γενικών Γραμματέων και Αντιδημάρχων. Αυτές οι αλλαγές τι επιπτώσεις έχουν στη λειτουργία ενός Δήμου;
Σίγουρα όχι θετικές. Ιδιαίτερα όταν οι αναταραχές αυτές δημιουργούν ομάδες, φιλικά ή εχθρικά προσκείμενων, ανάμεσα στους εργαζόμενους.
- Ως πρώην Πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων του Δήμου, πώς κρίνετε την απόλυση των 22 υπαλλήλων; Πιστεύετε ότι υπήρξαν λάθη στη διαχείριση του θέματος από τη Δημοτική Αρχή; Θα μπορούσαν αυτές οι απολύσεις να είχαν αποφευχθεί;
Κατ’ αρχάς δεν πρόκειται για απόλυση. Απόλυση εργαζομένου σημαίνει διωγμό του από την εργασία μόνιμα. Οι άνθρωποι αυτοί προσλήφθηκαν από τον Δήμο, την περίοδο της υγειονομικής κρίσης (εξ ου και το προσωνύμιο τους: «υπάλληλοι covid») με συμβάσεις ορισμένου χρόνου οι οποίες ανανεώνονταν με σχετικές τροπολογίες όσο διαρκούσε η κρίση. Μέχρι που κάποια στιγμή κι αφού είχαν συμπληρώσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα συνεχούς απασχόλησης με, ανανεούμενες, συμβάσεις Ορισμένου Χρόνου, προσέφυγαν δικαστικά ζητώντας την μετατροπή των συμβάσεων τους σε Αορίστου Χρόνου.
Ταυτόχρονα και μέχρι την εκδίκαση της αγωγής τους, κατέθεσαν ασφαλιστικά μέτρα τα οποία κέρδισαν και ο Δήμος δεν μπορούσε παρά να τους απασχολήσει σε εκτέλεση της δικαστικής εκείνης απόφασης, η οποία όμως μπορεί πάντα να αλλάξει, με νεότερη, όπως έγινε πρόσφατα και ο Δήμος δεν μπορεί παρά την εκτελέσει απομακρύνοντάς τους από την υπηρεσία.
Σε ότι αφορά το χειρισμό του θέματος από πλευράς αιρετών (ένθεν κακείθεν) ήταν πράγματι πρόχειρος και ως εκ τούτου μη βοηθητικός αλλά η τελική απόφαση, ούτως ή άλλως θα ήταν του δικαστή. Άλλωστε δεν είναι αυτή η πρώτη δυσμενής απόφαση για τους εργαζομένους. Οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι είχαν και με την προηγούμενη δημοτική αρχή παραμείνει για δύο, περίπου, μήνες εκτός υπηρεσίας, μετά από ανάλογη δυσμενή, δικαστική απόφαση και επανήλθαν στην υπηρεσία με επόμενη, ευνοϊκή για αυτούς. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες μου, πάντως, σκοπεύουν να προσφύγουν και πάλι δικαστικά οπότε δεν αποκλείετε, σύντομα, να επανέλθουν.
- Ποια είναι η κατάσταση των εργαζομένων σήμερα στον Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου; Υπάρχουν ελλείψεις προσωπικού μετά την απομάκρυνση των 22 υπαλλήλων και πώς αυτό επηρεάζει τη λειτουργία του Δήμου;
Η απομάκρυνση των 22 υπαλλήλων σαφώς και επηρεάζει αρνητικά τη λειτουργία του Δήμου πολλές υπηρεσίες του οποίου είναι ούτως ή άλλως υπό-στελεχωμένες. Από την εμπειρία μου μπορώ να σας βεβαιώσω ότι ο Δήμος σε ουκ ολίγες περιπτώσεις ανταπεξέρχεται χάριν της ευσυνειδησίας κάποιων υπαλλήλων και μόνο.
- Βλέποντας τα πράγματα από απόσταση πλέον, τι θα συμβουλεύατε τους ανθρώπους που αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση;
Αν εννοείτε τους αιρετούς θα τους συμβούλευα να το σκέφτονται καλύτερα, πριν αναλάβουν θέσεις ευθύνης γιατί οι αποφάσεις τους επηρεάζουν τη ζωή πολλών ανθρώπων. Όταν δε αναλάβουν να φροντίσουν να ενημερώνονται για τις αρμοδιότητές τους και τις υποχρεώσεις που έχουν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων αυτών.
Καλή είναι η προβολή και οι φωτογραφίσεις αλλά πίσω από το φαίνεσθαι υπάρχει και το γίγνεσθαι με βάση το οποίο, τελικά, όλοι κρινόμαστε.
- Είναι συχνό φαινόμενο οι Δήμοι να αντιμετωπίζουν προβλήματα στην απορρόφηση χρηματοδοτήσεων και στη διαχείριση προγραμμάτων. Τι πιστεύετε ότι φταίει και πώς θα μπορούσε να βελτιωθεί η κατάσταση;
Δεν μπορώ να εκφέρω γνώμη για τους άλλους δήμους αλλά για τον δικό μας και επειδή είχα την οικονομική διαχείριση δύο ευρωπαϊκών προγραμμάτων τα οποία, με πολλή δουλειά και μάλιστα χωρίς ανταμοιβή, κάποιων υπαλλήλων, εμού συμπεριλαμβανομένης και με επίσης πολλή δουλειά, πέραν της αμειβόμενης, μιας εξωτερικής συνεργάτιδας είχαν πολύ θετικά αποτελέσματα και άριστες κριτικές από τους εταίρους, μπορώ να σας πω ότι το θέμα «ευρωπαϊκά προγράμματα» δεν έχει αξιολογηθεί και εκτιμηθεί δεόντως.
Λίγο πριν την συνταξιοδότησή μου, είχα προτείνει στην προηγούμενη δημοτική αρχή την οργάνωση γραφείου ‘Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων» αλλά η αλλαγή που επέφεραν οι εκλογές του 2023, δεν άφησε τα περιθώρια να δούμε αν η πρόταση αυτή θα υλοποιούνταν. Τη νέα δημοτική αρχή, πάντως μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται να την απασχολεί ένα τέτοιο εγχείρημα.
- Αν σας πρότειναν να αναλάβετε έναν συμβουλευτικό ρόλο, θα το σκεφτόσασταν;
Θα το σκεφτόμουν αν η πρόταση ήταν σοβαρή και ο ρόλος ουσιαστικός.
- Η μετάβαση από την ενεργό υπηρεσία την καθημερινότητα ενός συνταξιούχου είναι εύκολη; Ή μήπως η επαγγελματική σας πορεία σάς κρατά ακόμα ενεργή στα κοινά;
Η μετάβαση από την ενεργό υπηρεσία στην καθημερινότητα ενός συνταξιούχου δεν είναι καθόλου εύκολη ειδικά για ανθρώπους που έχουν πολύ ενέργεια μέσα τους, καλή ώρα… (γέλιο).
Ναι, είμαι ακόμα ενεργή στα κοινά αλλά θα έλεγα ότι αυτό οφείλετε περισσότερο στον χαρακτήρα μου παρά στην επαγγελματική μου πορεία.
- Αν γυρνούσατε τον χρόνο πίσω, θα κάνατε κάτι διαφορετικά στη διαδρομή σας στη δημόσια διοίκηση;
Η διαδρομή μου στη δημόσια διοίκηση δεν ήταν πάντα σπαρμένη με ροδοπέταλα. Αντίθετα πολλές φορές αντιμετώπισα προκαταλήψεις και άλλα «εμπόδια» στην εξέλιξη μου, αλλά αν γυρνούσα το χρόνο πίσω δεν θα έκανα τίποτα διαφορετικά γιατί απ’ όλα είχα κάτι να μάθω κι ότι μαθαίνει κανείς είναι καλό.
- Τώρα που έχετε χρόνο για τον εαυτό σας, ποια είναι τα πράγματα που απολαμβάνετε περισσότερο;
Απολαμβάνω το γεγονός ότι κοιμάμαι χωρίς το άγχος του ξυπνητηριού και ότι μπορώ να πάω όπου θέλω χωρίς χρονικούς περιορισμούς. Ίσως μόνο οικονομικούς… (γέλιο). Διαβάζω πολύ και πότε, πότε γράφω. Μόνο για μένα προς το παρόν.
- Οι φίλοι και η οικογένειά σας λένε ότι έχετε χαλαρώσει ή ακόμα παρακολουθείτε στενά τις εξελίξεις και σχολιάζετε τα διοικητικά του Δήμου;
Νομίζω ότι από όλα τα παραπάνω έχει απαντηθεί το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας. Όσον αφορά την οικογένειά μου και τους φίλους που με γνωρίζουν καλά, ποτέ δεν πίστεψαν ότι με τη συνταξιοδότησή μου θα χαλαρώσω.
- Θα σας δούμε να γράφετε τακτικά για την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην εφημερίδα μας;
Αυτό ακούγεται σαν πρόταση συνεργασίας και σας ευχαριστώ που μου δίνετε αυτή την επιλογή. Βέβαια δεν μπορώ να υποσχεθώ ότι θα γράφω τακτικά αλλά αν ένα θέμα με κεντρίσει, σίγουρα θα το κάνω. Επίσης παραμένω στη διάθεσή σας αν η άποψη μου πιστεύετε ότι θα μπορούσε να διαφωτίσει το αναγνωστικό σας κοινό για κάποιο θέμα εφ’ όσον βέβαια το γνωρίζω.
- Αν υπήρχε ένα θέμα που θα θέλατε να αναλύσετε στο πρώτο σας άρθρο, ποιο θα ήταν;
Ένα θέμα που δεν είναι, βέβαια, πλέον στην επικαιρότητα αλλά που άφησε πολλά κενά πληροφόρησης είναι οι συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου για την τροποποίηση του Τεχνικού Προγράμματος, την ψήφιση του Προϋπολογισμού και την ψήφιση του ΟΠΔ (Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Δράσης).
Μέσα από αυτή τη συνέντευξη, η Μαριάνθη Αλέξη μας έδωσε μια ξεχωριστή ματιά στη λειτουργία ενός Δήμου από τη σκοπιά ενός ανθρώπου που έχει βρεθεί στο επίκεντρο των εξελίξεων. Με απλό και κατανοητό τρόπο, ανέδειξε τα προβλήματα που δημιουργούνται όταν η διοίκηση ενός Δήμου βρίσκεται σε αδιέξοδο, καθώς και τις επιπτώσεις που έχουν οι πολιτικές αποφάσεις στην καθημερινή λειτουργία και τους εργαζόμενους.
📌 Την ευχαριστούμε θερμά που μοιράστηκε μαζί μας την εμπειρία και τις σκέψεις της. Η γνώση ανθρώπων σαν τη Μαριάνθη Αλέξη είναι πολύτιμη, γιατί μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τι πραγματικά συμβαίνει πίσω από τις αποφάσεις και τους αριθμούς.
Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι υπόθεση όλων μας, και ο διάλογος αυτός είναι μόνο η αρχή! 💬
Polis
