Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, ο προγραμματιστής θεωρούνταν η πιο ασφαλής επαγγελματική επιλογή στη νέα ψηφιακή εποχή. Όμως η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και ιδιαίτερα της γενετικής τεχνολογίας μετά το 2022, με την εμφάνιση του ChatGPT, έχει αρχίσει να αλλάζει ριζικά αυτήν την εικόνα. Για πρώτη φορά, οι ίδιοι οι δημιουργοί του ψηφιακού κόσμου —οι προγραμματιστές— νιώθουν την πίεση από τα εργαλεία που δημιούργησαν.
Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες της OECD και της Indeed Hiring Lab, η παγκόσμια προσφορά θέσεων εργασίας για προγραμματιστές έχει μειωθεί κατά 25% έως 35% από το 2023. Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφουν τη μεγαλύτερη πτώση: οι αγγελίες για software engineers μειώθηκαν κατά 32%, με περισσότερους από 126.000 εργαζόμενους να έχουν απολυθεί από μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας το 2024. Στην Ευρώπη, η κάμψη είναι πιο ήπια (περίπου 18-20%), αλλά εμφανής. Στην Ασία, ειδικά στην Ινδία και τη Νότια Κορέα, η μείωση φτάνει το 22%, καθώς η αυτοματοποίηση «τρυπά» ακόμα και την αγορά outsourcing.
Η αιτία είναι προφανής: οι ίδιες οι μηχανές γράφουν πλέον κώδικα. Εργαλεία όπως το GitHub Copilot, το Claude, το Gemini Code Assist και φυσικά το ChatGPT-4 επιτρέπουν σε έναν έμπειρο μηχανικό να κάνει τη δουλειά που παλαιότερα απαιτούσε ολόκληρη ομάδα. Στο Silicon Valley, η παραγωγικότητα έχει αυξηθεί έως και 40%, αλλά ο αριθμός των ανθρώπων που χρειάζονται για να υλοποιηθεί ένα project έχει μειωθεί δραματικά.
Ανακατανομή δεξιοτήτων
Παρόλα αυτά, δεν μιλάμε για μαζική ανεργία, αλλά για ανακατανομή δεξιοτήτων. Οι προγραμματιστές που γνωρίζουν machine learning, data science ή κυβερνοασφάλεια παραμένουν περιζήτητοι. Η πτώση αγγίζει κυρίως τις βασικές και επαναλαμβανόμενες εργασίες προγραμματισμού — εκεί όπου η ΤΝ έχει γίνει ήδη πιο αποδοτική. Όπως σημειώνει η McKinsey Global Institute, «η τεχνητή νοημοσύνη δεν εξαλείφει τη δουλειά των μηχανικών, αλλά μειώνει την ανάγκη για απλό, μη δημιουργικό προγραμματισμό».
Η ειρωνεία είναι προφανής: οι πρώτοι που πλήττονται από την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης είναι εκείνοι που την έφεραν στο φως. Στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση Τραμπ και ο OECD AI Policy Observatory εξετάζουν πλέον πολιτικές επανεκπαίδευσης για ρόλους υψηλότερης προστιθέμενης αξίας, όπως AI auditing, ethics engineering και ανάλυση αλγοριθμικών κινδύνων.
Η παγκόσμια αγορά πληροφορικής παραμένει ισχυρή — με πάνω από 27 εκατομμύρια επαγγελματίες ΤΠΕ παγκοσμίως — αλλά αλλάζει χαρακτήρα. Οι εταιρείες ζητούν πλέον λιγότερους προγραμματιστές και περισσότερους συντονιστές AI, ανθρώπους που κατανοούν τη λογική των μοντέλων και μπορούν να συνεργαστούν μαζί τους.
Το επάγγελμα του προγραμματιστή δεν εξαφανίζεται· μετασχηματίζεται. Όπως ακριβώς οι γραφίστες έπρεπε να μάθουν Photoshop στη δεκαετία του ’90, έτσι και οι developers του σήμερα καλούνται να μάθουν να «προγραμματίζουν μαζί με την τεχνητή νοημοσύνη». Το μέλλον του κώδικα είναι υβριδικό — και οι άνθρωποι που θα το γράψουν θα χρειαστεί να συνεργαστούν με τις ίδιες τις μηχανές τους.
