Ο Νταν Μπράουν επέστρεψε με το νέο του μυθιστόρημα The Secret of Secrets, ένα ακόμα θρίλερ με πρωταγωνιστή τον καθηγητή Ρόμπερτ Λάνγκτον. Αυτή τη φορά, ο ήρωάς του καταδιώκεται στα χιονισμένα σοκάκια της Πράγας, μέσα σε μόλις μία μέρα, σε μια αφηγηματική συμπίεση που θέλει να θυμίζει Οδυσσέα του Τζόις, αλλά περισσότερο φέρνει σε Mission Impossible. Το αποτέλεσμα είναι 688 σελίδες, γεμάτες κώδικες, καταδιώξεις, επιστημονικά πειράματα και θεωρίες συνωμοσίας.
Από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο, ο Λάνγκτον τρέχει στη Γέφυρα του Καρόλου, βουτάει στα παγωμένα νερά του Μολδάβα, ανατινάζει το ξενοδοχείο Four Seasons, μπαίνει σε μυστικά εργαστήρια και ξεφεύγει μέσα από τον καθρέφτη-λαβύρινθο του λόφου Πετρίν. Όλα αυτά πριν ακόμα φτάσει η ώρα 9:45 το πρωί. Η γνωστή φόρμουλα του Μπράουν επιστρέφει: κωδικοί, χάρτες, μυστικά σύμβολα, εγκυκλοπαιδικές περιγραφές τύπου Wikipedia και μια συνεχής αίσθηση ότι η ιστορία κινείται ανάμεσα στην τουριστική περιήγηση και την αποκάλυψη του τέλους του κόσμου.
«Συνείδηση πέρα από τη φυσική ύλη»
Το καινούργιο στοιχείο είναι η εμπλοκή της νευροεπιστήμης. Ο Λάνγκτον βρίσκεται μπλεγμένος με μια ομάδα επιστημόνων που δουλεύουν πάνω σε ένα «επιστημονικό σχέδιο-βόμβα». Στο κέντρο της πλοκής βρίσκεται η νοητική επιστήμη (noetic science), με τη γνωστή από το The Lost Symbol δρ. Κάθριν Σόλομον να επιστρέφει ως ερωτικό και επιστημονικό ενδιαφέρον του καθηγητή. Η Σόλομον δίνει διάλεξη στην Πράγα, προβάλλοντας θεωρίες για τη «συνείδηση πέρα από τη φυσική ύλη», προκαλώντας την αντίδραση της νευροεπιστήμονα Μπριγκίτα Γκέσνερ. Οι αντιπαραθέσεις μεταξύ ψευδοεπιστήμης και παραδοσιακής επιστήμης γίνονται κινητήριος δύναμη της αφήγησης.
Παράλληλα, ο Μπράουν εισάγει τον εκδότη Τζόνας Φάουκμαν, alter ego του αληθινού εκδότη του, Τζέισον Κάουφμαν. Μέσα από αυτόν βλέπουμε τον κόσμο της εκδοτικής βιομηχανίας, αλλά και την απειλή που συνιστούν οι μυστικοί πράκτορες που προσπαθούν να καταστρέψουν το χειρόγραφο της Σόλομον. Όπως πάντα, η πλοκή υφαίνεται με αλυσίδες θεωριών που συνδέουν τον μυστικισμό, τη θρησκεία και την επιστήμη σε μια αδιάκοπη κλιμάκωση.
Κλισέ, υπερβολές και επαναλήψεις
Σύμφωνα με την κριτικό λογοτεχνίας Τζοάνα Τόμας-Κορ των The Sunday Times, η «φόρμουλα» αρχίζει να δείχνει τα όριά της. Οι πρώτες εκατοντάδες σελίδες διαβάζονται με την ταχύτητα ενός χολιγουντιανού σεναρίου, αλλά γύρω στη μέση του βιβλίου η αφήγηση βυθίζεται σε ατέλειωτους διαλόγους περί συνείδησης, «μη-τοπικότητας» και άλλων όρων που παραπέμπουν περισσότερο σε συνέδριο New Age παρά σε μυθιστόρημα δράσης.
Η σύγκριση με τον Κώδικα Ντα Βίντσι είναι αναπόφευκτη. Εκείνο το βιβλίο πούλησε πάνω από 80 εκατομμύρια αντίτυπα και έκανε τον Μπράουν έναν από τους πιο επιτυχημένους συγγραφείς παγκοσμίως. Με το The Secret of Secrets, όμως, ο συγγραφέας δείχνει να ανακυκλώνει παλιές ιδέες, προσθέτοντας απλώς ένα νέο σκηνικό και μια δόση επιστημονικής φαντασίας, σύμφωνα με την κριτικό.
Θα ενισχύσει άραγε το νέο αυτό βιβλίο του Μπράουν κι άλλο τον πολιτισμό των θεωριών συνωμοσίας, σε μια εποχή που η εμπιστοσύνη στους θεσμούς και την επιστήμη κλονίζεται;
Για την Τόμας-Κορ, η ειρωνεία είναι ότι μάλλον δεν χρειάζεται καν να το διαβάσουμε— ζούμε ήδη σε έναν κόσμο που μοιάζει με μυθιστόρημα του Νταν Μπράουν.
