Τσεχία: Εκλογές – ορόσημο για τις σχέσεις με ΕΕ και Ρωσία

«Δεν πρόκειται ποτέ να σύρω την Τσεχία προς την Ανατολή». Με αυτά τα λόγια ο πρώην πρωθυπουργός (2017-21), δισεκατομμυριούχος και εκ νέου υποψήφιος για την πολιτική ηγεσία της Τσεχίας, Αντρέι Μπάμπις, απευθύνθηκε σε οπαδούς του σε προεκλογική συγκέντρωση στην πόλη Κλάντνο.Η εν λόγω ομιλία, που δόθηκε μπροστά σε χιλιάδες υποστηρικτές του που φορούσαν κόκκινα καπέλα με το τραμπικής έμπνευσης σύνθημα «Δυνατή Τσεχία», προσαρμοσμένο για να διαβεβαιώνει για την παραμονή της χώρας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, την ίδια στιγμή που ο Μπάμπις προκρίνει τον περιορισμό της βοήθειας στην Ουκρανία, αποτυπώνει εμφατικά τη δύσκολη εξίσωση που θα κληθεί να λύσει ο επικρατέστερος για να κερδίσει τις γενικές εκλογές που διοργανώνονται στη χώρα Παρασκευή και Σάββατο.Επιστροφές και διλήμματαΟι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το εθνολαϊκιστικό κόμμα ΑΝΟ (η λέξη σημαίνει «ΝΑΙ» στα τσεχικά), που ίδρυσε ο ίδιος ο Μπάμπις το 2012, θα επικρατήσει σχετικά άνετα των αντιπάλων του. Υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει το 30%, με την κεντροδεξιά φιλοευρωπαϊκή συμμαχία SPOLU να υπολείπεται περίπου δέκα ποσοστιαίων μονάδων.Ο 71χρονος πολιτικός δεν είναι διόλου άγνωστος παράγοντας, δεδομένου ότι κυβέρνησε επί μια τετραετία (2017-2021) η οποία χαρακτηρίστηκε από την συνύπαρξη μιας αναπτυσσόμενης οικονομίας με την έντονη αίσθηση κυβερνητικής διαφθοράς. Το παρελθόν του ως μεγιστάνα και οι κατηγορίες εναντίον του για νεποτισμό δημιουργούν παραλληλισμούς με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.Τα εγχώρια και ευρωπαϊκά δεδομένα ωστόσο περιπλέκουν την κατάσταση. Και αυτό γιατί ο Μπάμπις, αν κερδίσει, θα κληθεί να εκπληρώσει υποσχέσεις στις οποίες δεν είναι και τόσο εύκολο να ανταποκριθεί. Από τη μια πλευρά, δηλώνει ρητά ότι θα αποσύρει τη χώρα από το πρόγραμμα παροχής πυρομαχικών στην Ουκρανία, με εκπροσώπους του κόμματός του να αντιτείνουν ότι το κόστος των πολεμοφοδίων πρέπει να καλυφθεί από τους συλλογικούς θεσμούς του ΝΑΤΟ. Από την άλλη όμως, και σε μια προσπάθεια να αποκρούσει τις κατηγορίες περί ρωσοφιλίας, επικαλείται το αντιρωσικό του παρελθόν: «Δεν ήμασταν εμείς εκείνοι που κάθισαν στο ίδιο τραπέζι με τον Πούτιν, ήμασταν εκείνοι που απελάσαμε δεκάδες ρώσους διπλωμάτες», είπε στην προαναφερθείσα ομιλία του.Πράγματι, ο Μπάμπις και το κόμμα του μπορούν να υπερηφανεύονται ότι διαθέτουν αρκετά μεγάλη ευελιξία ως προς τις αρχές τους. Την πρώτη τετραετία της διακυβέρνησής του δεν είχε κανένα πρόβλημα να συνεργαστεί με τους Σοσιαλδημοκράτες και να στηριχθεί στην υποστήριξη του Κομμουνιστικού Κόμματος, ενώ τώρα «ξορκίζει» την πιθανότητα συνεργασίας με αμφότερους (τα δύο κόμματα έχουν ενοποιηθεί). Το πρόβλημα όμως έγκειται στο ότι οι περισσότεροι πιθανοί σύμμαχοι του Μπάμπις συνιστούν επιλογές που θέτουν εν αμφιβόλω τη σχέση της Τσεχίας με την ΕΕ, το ΝΑΤΟ ή και τους δύο θεσμούς.Πιθανότητες συνεργασίαςΑν θεωρηθεί ότι η συνεργασία του ANO με το SPOLU είναι εκ των πραγμάτων αδύνατη (η ηγεσία του δεύτερου έχει επιτεθεί με σκληρές εκφράσεις στον Μπάμπις ο οποίος δεν δίστασε να ανταποδώσει), δύο είναι οι πιθανοί σύμμαχοι που να μην προκαλούν ανησυχία στην ΕΕ. Ο ένας είναι το φιλελεύθερο Κόμμα των Πειρατών αλλά το πρόβλημα είναι ότι «παίζει» έντονα το χαρτί της πράσινης οικονομίας, μια έννοια με την οποία το ΑΝΟ δεν τα πηγαίνει πολύ καλά, αφού προτεραιοποιεί τις επενδύσεις στις παραδοσιακές μορφές βιομηχανίας. Το δεύτερο, το κεντροδεξιό STAN, φαίνεται πολύ πιο προβλέψιμη περίπτωση, όμως οι εκλογικές του επιδόσεις δημιουργούν αμφιβολία για το αν θα είναι αρκετές για να συγκροτηθεί κυβέρνηση συνεργασίας με το ΑΝΟ.Κάθε άλλη επιλογή κρίνεται περίπου ως καταστροφική για τους εκτός Πράγας δρώντες, αφού αυτές περιλαμβάνουν το αντιευρωπαϊκό, ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας και Άμεσης Δημοκρατίας (SPD) ή το ευρωσκεπτικικό και αντιοικολογικό Κόμμα των Μοτοσυκλετιστών. Αν αναλογιστούμε ότι αναφερόμαστε σε σχηματισμούς που διακηρύττουν ανοικτά την αντίθεσή τους σε κάθε είδους φιλελευθερισμό και τονίζουν εμφατικά την πρόθεσή τους να σταματήσει η παροχή βοήθειας στην Ουκρανία δεν είναι δύσκολο να αντιληφθούμε γιατί οι ευρωπαϊκοί θεσμοί στέκονται με προβληματισμό ως προς την πιθανότητα επιστροφής του τσέχου «Τραμπ» στην εξουσία. .Το αν ο Μπάμπις θα αποδειχθεί ευέλικτος ή όχι είναι ένα στοίχημα, αφού η πιθανότητα να προστεθεί στις φιλορωσικές κυβερνήσεις Ουγγαρίας και Σλοβακίας ακόμη μία θετική προς το Κρεμλίνο πολιτική ηγεσία αλλάζει επί τα χείρω κάθε συζήτηση για ενιαία αμυντική πολιτική και επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας ΕΕ πολλών ταχυτήτων και σε αυτό το πεδίο. «Είναι πραγματιστής λαϊκιστής, ενδιαφέρεται περισσότερο να κερδίσει τις ψήφους όσων είναι κουρασμένοι από τον πόλεμο και την ενεργειακή ακρίβεια, δεν είναι ιδεολογικά φιλορώσος» σημειώνει ο Τόμας Σίρχαν, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μαζαρύκ του Μπρνο και πολιτικός αναλυτής.



Source link