Έφηβοι: Το να είναι ασφαλείς είναι σημαντικό για τον εγκέφαλό τους

Οι νεότεροι έφηβοι που θεωρούν το σπίτι, το σχολείο ή τη γειτονιά τους λιγότερο ασφαλή μπορεί να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης προβλημάτων ψυχικής υγείας καθώς μεγαλώνουν, λένε οι ερευνητές. Η ασφάλειά τους είναι πολύ σημαντική και, εκτός από τη σωματική τους υγεία, επηρεάζει και αυτή του εγκεφάλου τους.Διαβάστε επίσης: Διάβασμα: Tι αποκαλύπτει για το νοητικό επίπεδο του παιδιού;Μια μεγάλη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Medicine υποδηλώνει ότι αυτές οι αντιλήψεις κοινωνικού κινδύνου συνδέονται με αλλαγές στη συνδεσιμότητα του εγκεφάλου κατά την πρώιμη εφηβεία, οι οποίες με τη σειρά τους προβλέπουν συμπτώματα όπως άγχος, κατάθλιψη και προβλήματα προσοχής μήνες και ακόμη και χρόνια αργότερα.Πώς αντιδρούν οι έφηβοι στην έλλειψη ασφάλειας;Η εφηβεία είναι περίοδος ταχείας ανάπτυξης του εγκεφάλου και αυξημένης ευαλωτότητας σε ζητήματα ψυχικής υγείας. Τα τελευταία χρόνια, τα προβλήματα ψυχικής υγείας των νέων έχουν αυξηθεί, προκαλώντας ανησυχία στους επαγγελματίες υγείας και τους ερευνητές.Ενώ πολλές μελέτες έχουν εξετάσει πώς τα αρνητικά κοινωνικά περιβάλλοντα επηρεάζουν την συναισθηματική ευεξία των παιδιών, λιγότερες έχουν μελετήσει πώς αυτές οι εμπειρίες διαμορφώνουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου και συμβάλλουν σε μελλοντικά προβλήματα ψυχικής υγείας.Οι ερευνητές βασίστηκαν στη Θεωρία Κοινωνικής Ασφάλειας (Social Safety Theory), που προτείνει ότι οι άνθρωποι είναι βιολογικά προγραμματισμένοι να ανιχνεύουν την ασφάλεια ή την απειλή στο περιβάλλον τους.Όταν τα παιδιά βιώνουν συχνά συγκρούσεις, αστάθεια ή κινδύνους, ο εγκέφαλός τους μπορεί να αντιδράσει με τρόπους που είναι προσαρμοστικοί βραχυπρόθεσμα αλλά δυνητικά επιβλαβείς μακροπρόθεσμα.Αυτές οι βιολογικές αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τα συναισθήματα και το άγχος, οδηγώντας σε προβλήματα όπως κατάθλιψη, άγχος ή δυσκολίες προσοχής.Αίσθηση ανασφάλειας και ψυχική υγείαΓια να κατανοήσουν καλύτερα αυτές τις διαδικασίες, οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στο πώς οι αντιλήψεις των παιδιών για την κοινωνική απειλή σχετίζονται με τη λειτουργική συνδεσιμότητα μεταξύ των βασικών εγκεφαλικών δικτύων που εμπλέκονται στην προσοχή και τη ρύθμιση των συναισθημάτων. Επίσης, εξέτασαν αν αυτά τα εγκεφαλικά πρότυπα μπορούν να εξηγήσουν γιατί τα παιδιά που αντιλαμβάνονται κοινωνικές απειλές έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν προβλήματα ψυχικής υγείας αργότερα.Η μελέτη χρησιμοποίησε δεδομένα από ένα μακροχρόνιο πρόγραμμα με περισσότερα από 11.000 παιδιά στις ΗΠΑ. Από αυτή την ομάδα, επιλέχθηκαν περίπου 8.700 συμμετέχοντες με διαθέσιμα δεδομένα εγκεφαλικής απεικόνισης και συμπληρωμένα ερωτηματολόγια σε πολλαπλά χρονικά σημεία. Σε αυτή τη μελέτη, όταν τα παιδιά ήταν περίπου 10 ετών, τους ζητήθηκε να αναφέρουν εμπειρίες συγκρούσεων στο σπίτι, αισθήματα ασφάλειας στο σχολείο και αν ένιωθαν ασφαλή στη γειτονιά τους.Αυτές οι τρεις περιοχές συνδυάστηκαν σε ένα συνολικό σκορ που αντανακλούσε την αντιλαμβανόμενη από πλευράς τους κοινωνική απειλή. Οι επιστήμονες, επίσης, συνέλεξαν εγκεφαλικές απεικονίσεις σε κατάσταση ηρεμίας για να μετρήσουν πώς επικοινωνούν διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου, όταν το άτομο δεν εκτελεί κάποια δραστηριότητα.Έφηβοι και πώς επηρεάζονται από την έλλειψη ασφάλειαςΗ ομάδα επικεντρώθηκε σε πέντε βασικά εγκεφαλικά δίκτυα που παίζουν ρόλο σε συναισθηματικές και γνωστικές διαδικασίες:Σε αυτό που είναι ενεργό κατά τη σκέψη για τον εαυτόΣε αυτό που εμπλέκεται στη λήψη αποφάσεων και στη ρύθμισηΣε αυτό που σχετίζεται με την προσοχή που καθοδηγείται από στόχουςΣε αυτό που βοηθά στη διατήρηση της εστίασηςΣε αυτό που εντοπίζει σημαντικά ερεθίσματα και βοηθά στην εναλλαγή μεταξύ άλλων δικτύωνΌταν αναλύθηκαν οι πηγές κοινωνικής απειλής -οικογενειακή σύγκρουση, ανασφάλεια σχολείου, ανασφάλεια γειτονιάς- μαζί, η οικογενειακή σύγκρουση προέκυψε ως ο ισχυρότερος προβλεπτικός παράγοντας μελλοντικών προβλημάτων ψυχικής υγείας.Δεν ξέρουμε αν οι αντιλήψεις απειλής προκαλούν αλλαγές στον εγκέφαλο ή αν άλλοι παράγοντες, όπως γενετικοί ή χαρακτηριστικά προσωπικότητας, επηρεάζουν και τα δύο. Ωστόσο, η μελέτη προσθέτει σημαντικές ενδείξεις ότι οι εμπειρίες των παιδιών στο κοινωνικό τους περιβάλλον αφήνουν μετρήσιμα σημάδια στην ανάπτυξη του εγκεφάλου τους.



Source link