Τι ήταν οι Συμπληγάδες Πέτρες που τρόμαζαν τους ναυτικούς – Οι Πόντιοι ανέγειραν τον επιβλητικό Άγιο Νικόλαο

Σύμφωνα με τον μύθο ήταν δύο τεράστιοι βράχοι που ανοιγόκλειναν μπροστά από το πέρασμα ενός θαλάσσιου στενού. Οι αρχαίοι τις αποκαλούσαν επίσης «Πλαγκταί», «Κυανέαι» και «Συνδρομάδες», ενώ ο Λόρδος Βύρωνας τις χαρακτήρισε «Κυανές Συμπληγάδες». Ο Ηρόδοτος και ο Ευριπίδης ανέφεραν ότι οι Συμπληγάδες βρίσκονταν στην είσοδο του Βοσπόρου, του στενότερου πορθμού του κόσμου.

Η Αργώ ξεκίνησε από την Ιωλκό με προορισμό την Κολχίδα, η οποία με βάση τις περιγραφές τωv αρχαίωv πηγώv βρίσκεται στην αvατoλική άκρη τoυ Εύξειvoυ Πόvτoυ, στα vότια τoυ Καυκάσoυ στη σημερινή Γεωργία. Αφού πέρασαν από τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, έφτασαν στον Ελλήσποντο και από εκεί έπλευσαν στη Σαλμηθησσό της Αvατoλικής Θράκης, όπoυ συνάντησαν τον τυφλό μάvτη, Φινέα, γιο τoυ Αγήvoρα.

Φανταστική απεικόνιση του θαλάσσιου περάσματος

Ο Φινέας τους βοήθησε να περάσουν τις Συμπληγάδες Πέτρες, τις οποίες δεν είχε καταφέρει να διασχίσει μέχρι τότε κανένα πλοίο. Τους συμβούλεψε να αφήσουν ένα περιστέρι να πετάξει ανάμεσα στις πέτρες και να περάσουν, καθώς θα άνοιγαν, ώστε να έχουν χρόνο να φτάσουν στην απέναντι πλευρά. Πράγματι, ο Ιάσωνας άφησε το περιστέρι να πετάξει ανάμεσα στις συμπληγάδες, το οποίο έχασε μόνο μερικά φτερά της ουράς του καθώς έκλειναν οι βράχοι. Μόλις άνοιξαν, οι αργοναύτες κωπηλάτησαν γρήγορα και η Αργώ έγινε το πρώτο πλοίο που πέρασε τις συμπληγάδες.

Ιασώνειο Ακρωτήριο και Ναός του Αγίου Νικόλαου, όπου όλοι οι Πόντιοι ναυτικοί άναβαν ένα κερί, πράξη που είναι κατάλοιπο της αρχαίας λατρείας του Ιάσωνα από την Αργοναυτική Εκστρατεία.  Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο της Δήμητρας Στασινοπούλου

Η οφθαλμαπάτη των ναυτικών

Μια ερμηνεία του μύθου είναι πως πρόκειται για ένα εμπόδιο το οποίο αντιμετωπίζουν και σήμερα τα μικρά πλοία που επιχειρούν διάπλου σε στενό θαλάσσιο πέρασμα με κυματισμό. Αυτό γίνεται λόγω του περιορισμένου οπτικού πεδίου του πληρώματος σε τέτοιες περιπτώσεις. Καθώς πλέουν ανάμεσα στο στενό πέρασμα τα κύματα σηκώνουν την πλώρη με αποτέλεσμα να μειώνεται το οπτικό πεδίο, καθώς τα κύματα μετακινούν την πρύμνη, με αποτέλεσμα να πέφτουν πάνω στα βράχια. Οι αρχαίοι ναυτικοί νόμιζαν ότι οι πέτρες έπεφταν πάνω τους, ωστόσο στην ουσία ο δυνατός άνεμος και τα κύματα οδηγούσε τα πλοία πάνω στα βράχια. Ο Ιάσωνας και οι αργοναύτες κατάφεραν να περάσουν με τη βοήθεια του περιστεριού, το οποίο τους βοήθησε να καταλάβουν ότι ήταν οφθαλμαπάτη, γι’αυτό κωπηλάτησαν γρήγορα με αποτέλεσμα να καταφέρουν να κρατήσουν ευθεία πορεία και να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς την Κολχίδα.

Το Ιασόνιον Άκρον βρίσκεται ανάμεσα στις δυο αποικίες της Σινώπης, την αρχαία Αμισό (Σαμψούντα) και τα Κοτύωρα (Ορντού). Η Ελληνορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Ιασώνειο ακρωτήριο χρονολογείται από το 1868. Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο της Δήμητρας Στασινοπούλου.

Λίγο αργότερα έφτασαν στο ακρωτήριο, το οποίο βρίσκεται στην σημερινή περιοχή Περσεμπέ και ονομάζεται Ιασώνειο. Οι αργοναύτες έκαναν θυσίες προς τιμή του Δία για να τον ευχαριστήσουν. Οι αρχαίοι θαλασσοπόροι έχτισαν ναό προς τιμήν του Δία και του Ιάσωνα, ο οποίος προστάτευε τους ναυτικούς από τα ύπουλα νερά της Μαύρης θάλασσας. Στα χριστιανικά χρόνια, στο ίδιο σημείο ανεγέρθηκε ο ναός του Αγίου Νικολάου, ο οποίος είναι ο προστάτης των ναυτικών. Η εκκλησία χτίστηκε ακριβώς δίπλα σε έναν φάρο. Περιβάλλεται από ένα κατάφυτο περιβάλλον και έχει θέα τα νερά του Εύξεινου Πόντου. Σήμερα ο Άγιος Νικόλος είναι από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα της Σαμψούντας.