Στοπ σε σενάρια για επιπλέον παροχές το αμέσως προσεχές διάστημα βάζει η κυβέρνηση παρά το κύμα ακρίβειας που θέτει σε περιδίνηση τα νοικοκυριά.
“Μια στο καρφί και μια στο πέταλο” για την κυβέρνηση, σε σχέση με την εντεινόμενη πίεση, για νέες παρεμβάσεις στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, στο φόντο του μεγάλου κύματος ακρίβειας. Έτσι, αφενός σε συστάσεις για αναμονή των εκταμιεύσεων, που προβλέπονται από το τελευταίο πακέτο μέτρων που εξήγγειλε η κυβέρνηση αλλά κι αφετέρου, σε σαφή υπόμνηση ότι δεν υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια για περαιτέρω μέτρα όπως πχ επιδοτήσεις καυσίμων κίνησης κτλ. προχωρούν στελέχη της κυβέρνησης σε μια προσπάθεια διαχείρισης της δύσκολης τρέχουσας κατάστασης.
Από τη μια, δηλαδή, προσπαθούν να εκτονώσουν την κοινωνική πίεση, κι από την άλλη να “δώσουν” επιτυχείς εξετάσεις στα “μάτια” των αγορών, που δανείζουν και των εταίρων, που στηρίζουν με εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και θέτουν συχνά ζητήματα και αστερίσκους.
Όπως ανέφεραν, έτσι, χαρακτηριστικά, χθες κορυφαία στελέχη του υπουργείου Οικονομικών σε δημοσιογραφική συζήτηση, στέλνοντας το μήνυμα προς την κοινωνία και τον κόσμο της οικονομίας που “βομβαρδίζει” με αιτήματα για περαιτέρω στήριξη “δεν υπάρχουν άλλα μέτρα πέραν αυτών που έχουμε ήδη πάρει, δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος αυτή τη στιγμή”. Παρέπεμψαν, δε, σε νεότερες εκτιμήσεις μετά από μερικούς μήνες, όταν θα έχει τρέξει το όλο πακέτο για την ενέργεια, αλλά και θα υπάρχει εικόνα για την δημοσιονομική πορεία.
Ουσιαστικά ο τελικός λογαριασμός της ενέργειας αλλά και ο κουμπαράς του τουρισμού θα δώσει “τα καύσιμα”, εν όψει και πολιτικών εξελίξεων, για επέκταση ή και μονιμοποίηση μέτρων όπως η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης σε δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους ή η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ή και απευθείας δράσεις επιδοτήσεων σε ευάλωτους.
Οι κρίσιμοι παράγοντες
Σύμφωνα, ειδικότερα, με πηγές του οικονομικού επιτελείου, ο δημοσιονομικός χώρος που πιθανόν να δημιουργηθεί και να αξιοποιηθεί είτε τώρα είτε και στον επόμενο προϋπολογισμό του 2023, εξαρτάται από την τιμή του φυσικού αερίου, αλλά και τον τουρισμό. Για το μεν φυσικό αέριο, στο σενάριο για το νέο πακέτο μέτρων και το νέο μηχανισμό αποζημίωσης μονάδων παραγωγής ενέργειας με χρήση πλαφόν, έχει ληφθεί υπόψη μια ενδεικτική τιμή στα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα για το αέριο. Εφόσον υπάρχουν υπερβάσεις, αναμένεται να τεθούν δημοσιονομικά ζητήματα, ενώ, αντίστροφα, μια πτώση θα δώσει χώρο για δημοσιονομικές κινήσεις. Επίσης, κρίσιμη είναι και η επίδραση της αύξησης των επιτοκίων, που αναμένεται να ανακοινώσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ο τουρισμός
Όσον αφορά τον τουρισμό, υπάρχει η αισιοδοξία ότι θα “κάνει το καθήκον” του και πάλι δίνοντας το αναγκαίο οξυγόνο σε κοινωνία και οικονομία. “Η εικόνα που έχουμε είναι ότι θα πάει καλά” ανέφεραν χθες στελέχη του οικονομικού επιτελείου τονίζοντας ότι οι κρατήσεις και η ψυχολογία κινούνται σε θετικό έδαφος. “Βλέπουμε και το δικό μας κόσμο που δεν επηρεάζεται από τον πόλεμο. Φαίνεται από τα έσοδά μας. Η πανδημία έχει δημιουργήσει την ανάγκη για να βγει έξω ο κόσμος. Ακόμη και ο πόλεμος δεν οδήγησε σε αντίστροφη κίνηση. Ακόμα και οι δηλώσεις Γερμανών αξιωματούχων δεν φαίνεται να επηρεάζουν. Δεν επηρέασαν ούτε οι πολεμικές εξελίξεις όσο περίμενε κανείς. Και κυρίως δεν αλλαζει η τουριστικη διάθεση, ενδεχομένως γιατι έχουν συγκεντρωθεί αποταμιεύσεις” ανέφεραν σχετικά δίνοντας το στίγμα ότι ο τουρισμός εκτός απροόπτου θα πάει καλά.
Ρήτρα διαφυγής
Επιπλέον σημαντικό στοιχείο για πιθανά νέα μέτρα σε βάθος χρόνου είναι και οι αποφάσεις για δημοσιονομική ευελιξία το 2023, που θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να “ξεφύγουν” και πάλι από τον “κορσέ” του συμφώνου σταθερότητας, αλλά και το χρονοδιάγραμμα εξόδου της Ελλάδας από την εποπτεία. Όλα αυτά θα κριθούν το επόμενο διάστημα και μαζί με το νέο πακέτο για την ενέργεια της Κομισιόν που μια πρώτη δόση θα δοθεί την τρέχουσα εβδομάδα και θα “κλειδώσει” κατά πάσαν πιθανότητα στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής, είναι επιπλέον μεταβλητές στη δημοσιονομική εξίσωση.
Ο προϋπολογισμός
Στο μεταξύ, να σημειωθεί, ότι το μήνυμα για “εγκράτεια” ήλθε, παρά τα προσωρινά στοιχεία για τις επιδόσεις της εκτέλεσης του προϋπολογισμού το πρώτο τετράμηνο του έτους, που έδειξαν υπέρβαση του στόχου στα φορολογικά έσοδα και συγκράτηση των κρατικών δαπανών.
Με αφορμή αυτά τα στοιχεία ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, έκανε λόγο για μια “ένδειξη της ανθεκτικότητας της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας και μια αχτίδα αισιοδοξίας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας σε μια κατεξοχήν δύσκολη διεθνώς οικονομική περίοδο”.
Υπενθυμίζεται, ότι το πρωτογενές έλλειμμα στο τετράμηνο ανήλθε σε 811 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2,453 δισ. ευρώ, με τα φορολογικά έσοδα να καταγράφουν υπέρβαση 1,789 δισ. ευρώ στο πεντάμηνο, στα 16,081 δισ. ευρώ και τις δαπάνες να εμφανίζονται συγκρατημένες. Οι συγκρίσεις γίνονται, όπως διευκρινίζουν αρμόδιες πηγές, με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού οι οποίες στο μεταξύ έχουν αναθεωρηθεί με το Μεσοπρόθεσμο, ενσωματώνοντας και τον πρόσθετο κύκλο παροχών για την ενέργεια με έξτρα δαπάνες 1,1 δισ. ευρώ για τον προϋπολογισμό.
Σαρώνει η ακρίβεια
Την ίδια ώρα με ενεργές τις αναφορές για φρένα στις συζητήσεις για νέες παροχές η ακρίβεια σαρώνει. Σειρά ανατιμήσεων σε βασικά είδη έχουν περάσει ήδη στο ράφι το τελευταίο διάστημα, ενώ ήδη καθοδόν είναι και νέες, καθώς, το παραγωγικό κόστος εκτινάσσεται. Έτσι, δημητριακά, κρέας, γαλακτοκομικά αλλά και άλλα βασικά είδη έχουν “τσιμπήσει” με τιμές που “φρενάρουν” τους καταναλωτές, όπως καταγράφουν παράγοντες της αγοράς βασιζόμενοι στα στοιχεία Απριλίου.
Υπενθυμίζεται, ότι η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε πληθωρισμό 10,2 % για το μήνα Απρίλιο, το μεγαλύτερο ποσοστό από το 1994. Ειδικότερα, τα στοιχεία της Στατιστικής Αρχής χτυπούν τον κώδωνα του κινδύνου για τις τιμές στα τρόφιμα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πληθωρισμός στην ομάδα με τα είδη διατροφής τρέχει με μεγαλύτερη ταχύτητα από το μέσο πληθωρισμό τον Απρίλιο φθάνοντας στο 10,9%, όταν την ίδια περίοδο του 2021 ήταν αρνητικός κατά 1,2%. Ακόμα και σε μηνιαία βάση καταγράφεται ισχυρή έκρηξη των τιμών στην συγκεκριμένη ομάδα με τον δείκτη να σημειώνει τον Απρίλιο αύξηση 2,5% σε σχέση με τον Μάρτιο.
Συγκεκριμένα, ψωμί και δημητριακά αυξήθηκαν κατά 10%, τα κρέατα κατά 14,1%, τα έλαια και τα λίπη κατά 22%, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά κατά 11,7%, τα λαχανικά κατά 13,8%, τα νωπά φρούτα κατά 8,6%, ο καφές, το κακάο και το τσάι κατά 7,1% και η ζάχαρη , οι χυμοί φρούτων κατά 3,8% και οι σοκολάτες, τα γλυκά και τα παγωτά κατά 3,4%.
Επίσης, στα καύσιμα κίνησης η “αντλία” έχει γίνει “φαρμακείο” με τιμές στην αμόλυβδη στην Αττική στα 2.20 και στην περιφέρεια έως και 2,60 (σε νησιωτικές περιοχές).
