Η ακρίβεια πλήττει περισσότερο τους εργαζόμενους και τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες καθώς βλέπουν καθημερινά τα διαθέσιμά τους να μην αρκούν για να καλύψουν βασικές ανάγκες.
Βαθύ “κούρεμα” επιφέρει στα εισοδήματα των νοικοκυριών, η πορεία του πληθωρισμού, που σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο αλλά και που προβλέπεται σε ετήσια βάση, όπως αναφέρει στις θερινές της προβλέψεις η Κομισιόν, να κλείσει σε πρωτοφανή επίπεδα.
Πλέον, η επιβάρυνση για τις αναγκαίες αγορές βασικών αγαθών, γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη με αποτέλεσμα η αγοραστική δύναμη να μειώνεται συνεχώς, ενώ βέβαια και οι όποιες καταθέσεις και διαθέσιμα, υπάρχουν χάνουν σημαντική αξία. Πρόκειται για μια απώλεια, που ισούται με το μέσο ρυθμό του πληθωρισμού καθώς μάλιστα και τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν χαμηλά και δεν αναπληρώνουν τη “χασούρα” αυτή. Ουσιαστικά ο πληθωρισμός λειτουργεί ως ένα “χαράτσι” που αφαιρεί αγοραστική δύναμη και εισόδημα από τους πολίτες.
Πλήγμα στους πιο φτωχούς
Βέβαια, το σκηνικό αυτό πλήττει περισσότερο τα χαμηλότερα εισοδήματα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι με βάση, την έκθεση του 2022 για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση του Ινστιτούτου Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ) η ακρίβεια πλήττει περισσότερο τους εργαζόμενους και τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Όπως αναφέρεται από τους συντάκτες της Έκθεσης, που αφορά βέβαια δεδομένα των πρώτων μηνών του χρόνου, “τον Απρίλιο του 2022 η απώλεια αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού ήταν ίση με 18% έναντι 14,7% τον Μάρτιο.
Ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα είχε απολέσει τον Απρίλιο του 2022 το 9,9% της αγοραστικής του δύναμης, ενώ ο μέσος μισθός μερικής απασχόλησης το 28%. Η επίδραση της ακρίβειας στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών είναι ιδιαίτερα άνιση.
Αντίστοιχα άνιση είναι η αμοιβή των εργαζομένων μερικής απασχόλησης έναντι των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης, όπως και των γυναικών έναντι των ανδρών, αν συνυπολογιστούν και οι ώρες εργασίας” σημειώνεται στην Έκθεση, που βέβαια σε περίπτωση προσομοίωσης με δεδομένα των επόμενων μηνών θα οδηγήσει σε ακόμη πιο δυσμενή αποτελέσματα.
Πληθωρισμός “φωτιά”
Να σημειωθεί βέβαια, ότι χθες σήμα κινδύνου για τον πληθωρισμό εξέπεμψε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις θερινές προβλέψεις που δόθηκαν πριν λίγο στη δημοσιότητα. Έτσι, προβλέπει άνοδο φέτος κατά 8,9% στην Ελλάδα, ταχύτερη του μέσου όρου της ΕΕ (έναντι πρόβλεψης για αύξηση κατά 6,3% τον Μάιο) και για το 2023 εκτιμά πως ο δείκτης τιμών (εναρμονισμένος) θα αυξηθεί εκ νέου κατά 3,5% έναντι ανόδου κατά 1,9% που ανέμενε πριν.
Ουσιαστικά ο πληθωρισμός είναι διπλάσιος από την άνοδο του ΑΕΠ, “κουρεύοντας” έτσι τα όποια οφέλη από την ανάπτυξη για τα εισοδήματα των πολιτών. Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν προβλέπει για φέτος ανάπτυξη στο 4%, ποσοστό πιο υψηλό από τη μέση επίδοση ανά την ΕΕ αλλά και σημαντικά μεγαλύτερο από την προηγούμενη εκτίμηση και της Επιτροπής (3,5%) και του ΥΠΟΙΚ (3,1%). Ωστόσο, η Κομισιόν καταβάζει τον πήχη για το 2023, στο 2,4%, από 3,1% που είχε καταγράψει στις εαρινές της εκτιμήσεις.
“Συμπίεση εισοδήματος”
«Η ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο υπερέβη τις προηγούμενες εκτιμήσεις, αλλά η πλήρης επίδραση του υψηλότερου πληθωρισμού και της συνακόλουθης συμπίεσης του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος αναμένεται να φανεί αργότερα μέσα στο έτος» αναφέρεται από την Ευρωπαϊκή Επιστροπή.
Εκτός από τη διατήρηση του υψηλού πληθωρισμού, αναμένεται και εξασθένιση της δυναμικής στο πεδίο των νέων θέσεων εργασίας, ειδικά σε τομείς που επηρεάζονται από το υψηλό κόστος εισαγωγών. Τούτο «αναμένεται να λειτουργήσει και ως τροχοπέδη στις δαπάνες των νοικοκυριών τα επόμενα τρίμηνα».
«Στο μέλλον, η αυξημένη αβεβαιότητα αναμένεται να μειώσει περαιτέρω τη ζήτηση για νέες θέσεις εργασίας και σε συνδυασμό με τον ακόμη υψηλό ρυθμό πληθωρισμού να αποδυναμώσει την ανάπτυξη το 2023» εκτιμάται. Επιπλέον, οι ασθενέστερες προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας, καθώς και οι αυστηρότεροι όροι δανεισμού, αναμένεται να επιβραδύνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις, παρά την ώθηση του Ταμείου Ανάκαμψης» επισημαίνεται και τονίζεται ότι, ο πληθωρισμός θα συνεχίζει να αυξάνεται, κυρίως λόγω της έκρηξης των διεθνών τιμών ενέργειας και τροφίμων.
Η μετακύλιση στα υπόλοιπα είδη του καλαθιού της κατανάλωσης αναμένεται να διατηρήσει τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα και το 2023. «Οι κίνδυνοι για τις προβλέψεις έχουν αυξηθεί» αναφέρεται. Ονοματίζεται ο τουριστικός τομέας υπό το πρίσμα της αβέβαιης καταναλωτικής ισχύος των εισερχόμενων τουριστών και οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις.
Δραστική επιδείνωση σε 2 μήνες
Ουσιαστικά μέσα στους 2 μήνες που μεσολάβησαν από το προηγούμενο πακέτο εκτιμήσεων, η εικόνα για την ΕΕ και την πορεία της οικονομίας έχει αλλάξει δραστικά. Μάλιστα περιλαμβάνεται και ένα «κακό» σενάριο ύφεσης αν κλείσει η ροή φυσικού αερίου, ενώ στο βασικό σενάριο γίνεται σαφές πως ανά την ΕΕ η άνοδος του πληθωρισμού δεν έχει ακόμη κορυφωθεί.
Αναλυτικά, στην ανακοίνωσή της για τις Καλοκαιρινές Προβλέψεις η Επιτροπή αναφέρει πως «ο πόλεμος της Ρωσίας χειροτερεύει τις προοπτικές» και «συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά την οικονομία της ΕΕ, θέτοντάς την σε τροχιά χαμηλότερης ανάπτυξης και υψηλότερου πληθωρισμού σε σύγκριση με τις εαρινές προβλέψεις» του Μαΐου.
Σε επίπεδο ΕΕ προβλέπεται άνοδος του ΑΕΠ κατά 2,7% το 2022 και κατά 1,5% το 2023. Σε επίπεδο Ευρωζώνης αναμένεται άνοδος του ΑΕΠ κατά 2,6% το 2022 και πιο ήπια αύξηση κατά 1,4% το 2023. Ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός (εναρμονισμένος) εκτιμάται πως θα αναρριχηθεί σε ιστορικά υψηλά το 2022, με άνοδο κατά 7,6% στην Ευρωζώνη και κατά 8,3% στην ΕΕ. Αναμένεται να επιβραδυνθεί το 2023 με άνοδο 4% και 4,6%, αντίστοιχα.
Οι κρίσεις επηρεάζουν την ανάπτυξη και «πολλοί από τους αρνητικούς κινδύνους που περιβάλλουν τις εαρινές προβλέψεις του 2022 έχουν υλοποιηθεί» αναφέρει. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει ασκήσει πρόσθετες ανοδικές πιέσεις στις τιμές της ενέργειας και των βασικών τροφίμων που ¨»τροφοδοτούν τις παγκόσμιαν κλίμακας πληθωριστικές πιέσεις, διαβρώνουν την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και πυροδοτούν μια ταχύτερη απόκριση της νομισματικής πολιτικής από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως».
