Περίπου ένα στα πέντε παιδιά στην Ευρώπη πέφτει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης. Από αυτά τα περιστατικά, λιγότερο από το 10% αναφέρονται στην αστυνομία και πολύ λιγότερα, μόλις το 1% καταλήγουν σε σύλληψη, καταδίκη και φυλάκιση.
Τα παραπάνω είναι κάποια από τα βασικά μηνύματα που ακούστηκαν στο πλαίσιο του σεμιναρίου του infokids.gr με τίτλο «Σσσς, είναι μυστικό… Όχι δεν είναι!», από τους δύο ομιλητές, τη Βουλευτή Α’ Θεσσαλονίκης Έλενα Ράπτη, Συντονίστρια στην Ελλάδα της Καμπάνιας «ΕΝΑ στα ΠΕΝΤΕ» του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και τον τερματισμό της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης και τον ψυχίατρο, Διδάκτορα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ιδρυτήςτης ΑΜΚΕ «ομπρέλα – Νευροεπιστήμες & Ψυχική Υγεία» Ορέστη Γιωτάκο.
Δυστυχώς, όπως τόνισε ο κ. Γιωτάκος, 8 στα 10 παιδιά κακοποιούνται από άτομα που γνωρίζουν, μέλη της οικογένειας, φίλους, γείτονες, μπέιμπι-σίτερ, γιατρούς, εκπαιδευτικούς, προπονητές, ιερείς.
Γι΄αυτό και η κυρία Ράπτη επεσήμανε ότι στο σπίτι θα πρέπει να ισχύει ως κανόνας ότι το παιδί οφείλει να ενημερώνει όταν κάποιος του προσφέρει τακτικά δώρα, του ζητάει να κρατήσει μυστικά ή προσπαθεί να βρεθεί ΜΟΝΟΣ με το παιδί.
Ο κανόνας των εσωρούχων
Μέσα από το παραμύθι «Η Κίκο και το χέρι», τη σειρά κινουμένων σχεδίων «Το μυστικό της Νίκης» και άλλα μέσα, η καμπάνια του Συμβουλίου της Ευρώπης «διδάσκει» στα παιδιά τον κανόνα των Εσωρούχων, σύμφωνα με τον οποίο «Κανείς δεν μπορεί να αγγίξει ή να χαϊδέψει το παιδί σε εκείνα τα σημεία του σώματός του τα οποία κατά κανόνα καλύπτονται από εσώρουχα».
Πολύ απλός στην κατανόησή του από παιδιά ηλικίας 4 ετών και πάνω, βοηθάει να εξηγήσουμε στα παιδιά ότι το σώμα τους τούς ανήκει, ότι κανένας δεν μπορεί να αγγίξει το σώμα τους χωρίς την άδειά τους, τη διαφορά ανάμεσα σε ένα καλό και ένα κακό άγγιγμα ή χάδι, τη διαφορά ανάμεσα σε ένα καλό και ένα κακό μυστικό. «Η μυστικότητα είναι η κύρια τακτική που εφαρμόζουν όσοι διαπράττουν το αδίκημα της σεξουαλικής κακοποίησης”, τόνισε η κυρία Ράπτη.
Κάθε παιδί πρέπει να μάθει πως όποιο μυστικό του δημιουργεί άγχος, αμηχανία, φόβο ή στεναχώρια δεν θα πρέπει να το κρατά μυστικό, αλλά θα πρέπει να το λέει σε κάποιον ενήλικα που εμπιστεύεται.
Δείτε εδώ το κινούμενο σχέδιο “Το μυστικό της Νίκης”
Σε όλη αυτή τη διαδικασία, είναι σημαντικό το παιδί να έχει ένα «καταφύγιο», έναν ενήλικα τον οποίο εμπιστεύεται, ώστε να μπορεί να τον ενημερώνει για οτιδήποτε το προβληματίζει, το ανησυχεί ή αισθάνεται ότι το απειλεί. «Τα παιδιά πρέπει να νιώθουν ότι μπορούν ανά πάσα στιγμή να συζητήσουν με τους γονείς τους», τόνισε η κυρία Ράπτη.
Όπως κάνει και ο Τομ, στο βίντεο που ακολουθεί:
Επειδή όμως, όπως επεσήμανε η κυρία Ράπτη, σε κάποιες περιπτώσεις και η μαμά είναι θύμα οικογενειακής βίας, δεν μπορεί να βοηθήσει το παιδί. Σε εκείνες τις περιπτώσεις, ο ενήλικας στον οποίο θα μιλήσει το παιδί μπορεί να είναι η δασκάλα του, ο διευθυντής του σχολείου, κάποιο άλλο άτομο στο σπίτι, ακόμη κι ένας αστυνομικός.
Υπάρχουν ακόμη και γραμμές βοήθειας που μπορούν να βοηθήσουν, δείτε τις εδώ.
ΣΗΜΑΔΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΑΝΗΣΥΧΗΣΟΥΝ
Πώς θα αναγνωρίσουμε το παιδί που έχει υποστεί σεξουαλική κακοποίηση; Ο κ. Γιωτάκος παρουσιάζει κάποια τυπικά σημάδια που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν:
- Το παιδί έχει μια ασυνήθιστη ή απρόσμενη αντίδραση όταν ερωτείται αν το έχει αγγίξει κανείς.
- Εμφανίζει ξαφνικό και χωρίς εμφανή λόγο, φόβο ή άρνηση να συναντήσει κάποιους συγκεκριμένους ανθρώπους.
- Δυσκολεύεται να περπατήσει ή/και να καθίσει
- Αρνείται να αλλάξει ρούχα για το μάθημα της γυμναστικής ή να λάβει μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες
- Ζωγραφίζει παραστάσεις σεξουαλικών πράξεων
- Έχει ανάρμοστη για την ηλικία του σεξουαλική συμπεριφορά.
- Παλινδρομεί σε βρεφική συμπεριφορά, όπως πιπίλισμα ή αλλαγές στις συνήθειες της τουαλέτας.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ Ο ΓΟΝΙΟΣ ΠΟΥ ΥΠΟΨΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ
Να μην θυμώσει με το παιδί
Να μην το κάνει να νιώσει ότι φταίει ή σαν να έκανε κάτι κακό.
Να μην χρησιμοποιήσει τη λέξη “γιατί” γιατί το παιδί θα αισθανθεί συνένοχο
Να μη δείξει την ταραχή του
Να διαβεβαιώσει το παιδί ότι θα ασχοληθεί με το θέμα
Να επικοινωνήσει με ψυχολόγο, γιατρό, κοινωνικό λειτουργό ή την αστυνομία.
Η …ΚΟΚΚΙΝΟΣΚΟΥΦΙΤΣΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Αυτός ήταν ο τίτλος ενός από τα πολλά βίντεο που η κυρία Ράπτη έδειξε στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς για να επιστήσει την προσοχή τους στους κινδύνους του Διαδικτύου.
Όπως τόνισε ο κ. Γιωτάκος, «οι παιδόφιλοι χρησιμοποιούν πολύ το Διαδίκτυο για να παρενοχλήσουν σεξουαλικά παιδιά, για να διακινούν υλικό παιδικής πορνογραφίας, αλλά και για να επικοινωνούν με άλλους παιδόφιλους». O ίδιος τόνισε πως ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο να πέσουν θύματα στο Διαδικτυο έχουν τα κορίτσια, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία έφηβοι, οι έφηβοι με ψυχολογικά προβλήματα (για παράδειγμα κοινωνικά απομονωμένοι ή/και καταθλιπτικοί), οι τακτικοί χρήστες του Διαδικτύου και οι συμμετέχοντες σε chat rooms.
Η κυρία Ράπτη πρόσθεσε κάποιους βασικούς κανόνες που πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά μας σχετικά με τη χρήση των social media:
- Να μην δέχονται αιτήματα φιλίας από άτομα που δεν γνωρίζουν
- Να μην δίνουν προσωπικά στοιχεία
- Να μην αποκαλύπτουν σε κανέναν τη διεύθυνση του σπιτιού τους
- Να μην ανεβάζουν προσωπικές φωτογραφίες
- Να μην γράφουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πού βρίσκονται ή πού θα πάνε.
- Να μην διστάζουν να καταγγείλουν οποιαδήποτε ύποπτη συμπεριφορά.
Περισσότερες πληροφορίες για την καμπάνια ΕΝΑ στα ΠΕΝΤΕ στην ηλεκτρονική διεύθυνση enastapente.gr.
Χορηγοί επικοινωνίας σεμιναρίου:
