Ήταν πριν καμιά εικοσαριά χρόνια σε μια κρητική ταβέρνα κάπου στο κέντρο της Αθήνας.
Μια παρέα μαυροπουκαμισάδων έπινε ήσυχα την τσικουδιά τους. Μαζί τους και ένας “ξενομερίτης”, που δοκίμαζε μεζέδες και κοιτούσε όλο ενδιαφέρον τον διάκοσμο.
Και αυτός ποιος είναι ρώτησε βλέποντας σε ένα κάδρο ένα γέροντα Κρητικό καθισμένο υπερήφανα σε μια πεζούλα.
“Αυτός, του εξήγησαν, είναι ο παππούς αυτού εδώ, και έδειξαν έναν της παρέας. Ξέρεις τι έκανε” τον ρώτησαν “έζεψε Γερμανούς στρατιώτες στο αλώνι όπως τα ζώα, για να πατήσουν τα στάχυα, και μετά εκείνοι έκαψαν το χωριό”.
Χαμογέλασε ο “επισκέπτης” και χωρίς να το σκεφτεί πολύ είπε κάτι του τύπου χαζομάρα για μια φιγούρα κάηκε ένα χωριό.
Τι το ήθελε; Άστραψε και βρόντηξε ο εγγονός “και τι έγινε μωρέ, είπε οργισμένος, και μια και δύο και τρείς φορές να καεί το χωριό, αρκεί που έζεψε τους Γερμανούς που ήρθαν στο νησί”.
Δεν ήταν μόνο ο κουζουλός εκείνος γέροντας που βρήκε τρόπο -έστω και αυτόν- να αντισταθεί στον Γερμανό κατακτητή, ήταν όλο το νησί που πάλεψε λυσσαλέα απέναντι στους αλεξιπτωτιστές του Χίτλερ εκείνον τον Μάιο του 1941.
Επρόκειτο για τη μάχη της Κρήτης που ξεκίνησε 79 χρόνια πίσω, σαν σήμερα, στις 20 Μαίου του 1941, αφήνοντας πίσω της εκατοντάδες νεκρούς Κρητικούς κάθε ηλικίας που αντιστάθηκαν με όλα τα μέσα και τους τρόπους στο πεδίο της μάχης, εκατοντάδες εκτελεσμένους από τις γερμανικές ομάδες κατακτητών ως αντίποινα, αλλά και χιλιάδες Γερμανούς νεκρούς, και αγνοούμενους, τόσους πολλούς που ο Χίτλερ ποτέ άλλοτε δεν επέτρεψε να ξαναγίνει αεροπορική έφοδος σε τόσο μεγάλη κλίμακα.
Η κατάληψη της Κρήτης από τα στρατεύματα της ναζιστικής Γερμανίας δεν ήταν μια επιχείρηση που σχεδιάστηκε στο “φτερό”.
Αντίθετα οι Γερμανοί είχαν από αρκετά νωρίς κατανοήσει την γεωστρατηγική σπουδαιότητα της Κρήτης. Μάλιστα ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Ξηράς Φράντς Χάλντερ είχε αναφέρει στις 25 Οκτωβρίου (!) 1940 ότι η κυριαρχία της Ανατολικής Μεσογείου εξαρτιόταν από την κατάληψη της Κρήτης.
Αλλά και οι σύμμαχοι είχαν ακριβώς τις ίδιες απόψεις. Μάλιστα ο Βρετανός Πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ είχε ζητήσει να στείλουν στην Κρήτη δύο ταξιαρχίες Βρετανών, να φτιάξουν αεροδρόμια, αλλά και να μετατραπεί ο όρμος της Σούδας σε κέντρο εφοδιασμού για τον συμμαχικό στόλο της Μεσογείου.
Στην Κρήτη εκτός από τους Βρετανούς είχαν εγκατασταθεί μεραρχίες Νεοζηλανδών προσπαθώντας να δημιουργήσουν μια αμυντική ζώνη.
Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές την πρόταση για εισβολή από αέρα έκανε στον αρχηγό της γερμανικής αεροπορίας Χέρμαν Γκαίρινγκ, ο πτέραρχος Κούρτ Στούντεντ. Επρόκειτο για τον δημιουργό της μεραρχίας των αλεξιπτωτιστών. Και οι δύο επισκέφτηκαν τον Χίτλερ και του κατέθεσαν την πρόταση τους.
Το εντυπωσιακό είναι ο τελευταίος εξέφρασε ζωηρές επιφυλάξεις φοβούμενος μεγάλες απώλειες και αντιπρότεινε να χρησιμοποιηθούν οι αλεξιπτωτιστές για την κατάληψη της Μάλτας. Τελικά όμως μετέβαλε στάση.
Η επιχείρηση για την κατάληψη της Κρήτης ονομάστηκε “Ερμής” και ήταν η πρώτη που επρόκειτο να φέρει εις πέρας μόνης της η γερμανική αεροπορία.
Μετά από διάφορες προτάσεις και αποφασίστηκε η επίθεση να γίνει σε τέσσερα σημεία του νησιού, στο Μάλεμε, στα Χανιά, στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο. Η επίθεση θα γίνονταν σε δύο κύματα πρωί και απόγευμα, ενώ την επόμενη ημέρα ένας στόλος από πλοιάρια θα απέπλεε από Μέγαρα και Χαλκίδα μεταφέροντας στο νησί πολεμοφόδια και ενισχύσεις.
Αν και οι γερμανικές δυνάμεις (περί τους 23.000 αλεξιπτωτιστές) ήταν σε αριθμό μικρότερες των συμμαχικών (43.000 Έλληνες, Βρετανοί και Νεοζηλανδοί) είχαν την στήριξη της γερμανικής πολεμικής μηχανής. Αντίθετα οι συμμαχικές δυνάμεις υστερούσαν σε εξοπλισμό τόσο όσο αφορά την ποιότητα όσο και την ποσότητα.
Έναν παράγοντα δεν είχαν υπολογίσει τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, την λυσσαλέα αντίσταση του ντόπιου πληθυσμού.
Από την πρώτη στιγμή που τα αλεξίπτωτα των Γερμανών άνοιξαν στον ουρανό, ξεκίνησε η αντίσταση των Κρητικών. Στην μάχη κατά του εχθρού πήραν μέρος όλοι ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, με ότι είχαν στα χέρια τους.
Η αντίδραση αιφνιδίασε τους κατακτητές που πίστευαν ότι το νησί θα έπεφτε γρήγορα στα χέρια τους.
Οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές πλήρωσαν με τη ζωή τους την αεροπορική έφοδο. Δεν σκοτώθηκαν μόνο από τις συμμαχικές δυνάμεις, αλλά και από τον ντόπιο πληθυσμό που βγήκε στους δρόμους και στη ύπαιθρο επιχειρώντας να τους αναχαιτίσει.
Άντρες, γυναίκες, παιδιά ακόμα και ιερείς. Η δράση των γυναικών ήταν μάλιστα τόσο σφοδρή που οι κατακτητές όταν έκαναν συλλήψεις γυναικών κοιτούσαν τους ώμους τους για σημάδια από ντουφέκια.
Συνέπεια της σφοδρής αυτής αντίστασης ήταν ο άμαχος πληθυσμός να πληρώσει βαρύ τίμημα.
Πολίτες που συλλαμβάνονταν ένοπλοι ή κοντά σε περιοχή που είχαν εντοπιστεί νεκροί Γερμανοί στρατιώτες, δολοφονούνταν άμεσα. Μεταξύ των εκτελεσθέντων ήταν βέβαια και γυναίκες.
Την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου εκτελέστηκαν 200 σε ολόκληρο το νησί, μεταξύ τους ήταν και χωρικοί που βρέθηκαν απέναντι από το απόσπασμα για λόγους αντιποίνων.
Οι Γερμανοί εκτελούσαν και χωροφύλακες διότι είχαν την άποψη ότι ένα αστυνομικό σώμα δεν μπορεί να παίρνει μέρος σε στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Οι Γερμανοί, μεταπολεμικά προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τις μαζικές εκτελέσεις πολιτών, ισχυριζόμενοι πως αυτές πραγματοποιήθηκαν από εξαγριωμένους αλεξιπτωτιστές, οι οποίοι με αυτόν τον τρόπο θέλησαν να εκδικηθούν τον φρικτό θάνατο που βρήκαν οι σύντροφοί τους στα χέρια των χωρικών.
Πάντως ακόμα και έτσι τίποτα δεν δικαιολογεί τις εκτελέσεις 2.000 αμάχων από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο του 1941.
Σε ότι αφορά τις απώλειες των στρατιωτών.
Στην Κρήτη είχαν συγκεντρωθεί 11.500 Έλληνες, και 31.500 Βρετανούς και Νεοζηλανδούς. Οι απώλειες των Συμμάχων ανήλθαν, για τους Έλληνες, σε 426 νεκρούς και μεγάλο αριθμό τραυματιών και αιχμαλώτων. Οι απώλειες των Βρετανών ανήλθαν σε 1.742 νεκρούς, 1.737 τραυματίες και 11.835 αιχμαλώτους.
Σε ότι αφορά τις δυνάμεις του Άξονα. Στην επιχείρηση Ερμής πήραν μέρος 22.750 άνδρες, από τους οποίους οι 14.000 ήταν αλεξιπτωτιστές, 1.370 αεροπλάνα και ανεμόπτερα και 70 πλοία. Οι απώλειες του Άξονα ανέρχονταν, σε 1.990 νεκρούς, 1.995 αγνοούμενους και μεγάλο αριθμό τραυματιών. Συνολικά οι απώλειες του επίλεκτου σώματος των Γερμανών αλεξιπτωτιστών ξεπέρασαν τους 8.000 άνδρες. Οι απώλειες σε αεροσκάφη ανήλθαν σε 220 τελείως κατεστραμμένα και 150 περίπου με σοβαρές ζημιές.
Στο Γερμανικό νεκροταφείο στο Μάλεμε βρίσκονται οι τάφοι 4.465 στρατιωτών του Γερμανικού Στρατού της μάχης της Κρήτης και της κατοχικής περιόδου.
Με πληροφορίες από wikipedia, ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
