Το έκτο επεισόδιο του Maestro ήταν μια μικρή αναδρομή στις οικονομικές ταραχές της χώρας και της μπουρζουαζίας της. Ο Παπακαλιάτης προσπάθησε, και το αποτέλεσμα είχε ενδιαφέρον.
Το έκτο επεισόδιο του Maestro είχε τίτλο “μουσικές καρέκλες” και θύμισε ταινία μικρού μήκους, στην οποία ο σκηνοθέτης – πρωταγωνιστής παρομοιάζει τη δική του σύνδεση σε μια σχέση που τον σκλαβώνει, με τα δεσμά μιας ολόκληρης χώρας ως προς τις μνημονιακές της υποχρεώσεις.
Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης έχει δει τελευταία αρκετό Μπουνιουέλ, ωστόσο στο πιο πρόσφατο επεισόδιό του, έκανε μια απόπειρα να αγγίξει (περισσότερα) κοινωνικά θέματα, προσπαθώντας να στήσει ένα “μπουνιουελικό” δείπνο, με γκροτέσκα στοιχεία.
Σε μια ιστορική αλληγορία εντός της σεναριακής αλληγορίας, “Η Κρυφή Γοητεία της Μπουρζουαζίας” είχε κερδίσει το Ξενόγλωσσο Όσκαρ με τον σκηνοθέτη της να απαντά πως το αγαλματίδιο ήρθε στα χέρια του, “πιθανότατα επειδή δωροδόκησαν την Ακαδημία οι παραγωγοί”. Ο Μπουνιουέλ φυσικά ήθελε να στηλιτεύσει το σύστημα με το φλεγματικό και οξυδερκές του ύφος. Με έναν αφαιρετικά, ανάλογο τρόπο, ο “Ανδρέας” που ενσαρκώνεται από τον Χρήστο Λούλη, απαντά κυνικά πως οτιδήποτε λάμβανε χώρα εντός της πιστωτικής κρίσης της χώρας, μπορούσε να γίνει “ευκαιρία” για τον ίδιο και τους αστούς συνδαιτυμόνες του, που εκπροσωπούσαν το σύστημα.
Στη “Μπουρζουαζία” οι αστοί προσπαθούν ανεπιτυχώς σε μια σουρρεαλιστική λούπα, να κάτσουν μαζί και να δειπνήσουν, την ώρα που ξεγυμνώνονται τα στερεότυπα και τα επιφανειακά “πρέπει” των ηρώων. Οι πρωταγωνιστές μετατρέπονται σε υποκείμενα θέασης, η αυλαία πέφτει, το κοινό βλέπει τους αστούς να τρώνε με λαιμαργία, οι συμβάσεις, η ευδαιμονία, οι εξουσιαστικές δομές κατακρεουργούνται με σάτιρα αλλά και με πολυβόλα, την ώρα που ο τελευταίος αστός προσπαθεί να αρπάξει από το τραπέζι ο,τι προλαβαίνει.
Ο Μπουνιουέλ καταφέρνει να γεννήσει ένα αριστούργημα μέσα από το φαινομενικό σεναριακό του χάος, και να στήσει ένα διαχρονικό διαμάντι που θα στέκεται για πάντα απέναντι στη πλουτοκρατία.
Οκ, σε καμία περίπτωση ο Παπακαλιάτης δεν καταφέρνει κάτι τέτοιο στη δική του σειρά, ούτε έχει άλλωστε τέτοια πρόθεση. Ορμώμενος ωστόσο από τις επιρροές του, στο έκτο επεισόδιο του Maestro αποτυπώνει τη δική του σαμπανιζέ συνεστίαση, με τον ίδιο στο κέντρο του τραπεζιού αλλά ταυτόχρονα και τόσο απόντα. Τα κηροπήγια της “Μπουρζουαζίας” εμφανίζονται και εδώ και γίνονται φονικά όπλα στην ονείρωξη του “Ορέστη”, με την αλληλουχία των σκηνών να οδηγεί στον θάνατο που αποτελεί και τον άλυτο, ακόμα, γρίφο του σεναρίου. Σε ένα έτερο εξομολογητικό εσωτερικό μονόλογο, ο Ορέστης αφηγείται τη ζωή και τις ματαιώσεις του, παίζοντας μουσικές καρέκλες με τον παλαιότερο και τον πιο μεγαλωμένο εαυτό του, θυμίζοντας το “Fitter Happier”, το ιντερλούδιο του σπουδαίου OK Computer των Radiohead.
“Fitter
Healthier and more productive
A pig in a cage on antibiotics”.
Ο “ματωμένος γάμος” του Maestro σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως στα social media και ομολογουμένως, ο Παπακαλιάτης τον είχε κρύψει καλά. Δεν υπήρχε ίχνος υπόνοιας σε κανένα τρέιλερ, σε καμία αναφορά. Και σε αυτό, για ακόμη μια φορά, πέτυχε διάνα. Η σεκάνς του ματωμένου ονείρου λειτούργησε μια χαρά, ως προς το αποτέλεσμα που ήθελε να προκαλέσει. Τώρα θα μου πείτε, πόσο δύσκολο είναι να σοκάρει κανείς το κοινό στη σημερινή λιμνάζουσα ελληνική τηλεόραση;
Παρόλα αυτά, η ιδέα του ονείρου απαντά απολύτως εύστοχα στη ρήση, “σιχαίνομαι εσένα και ο,τι εκπροσωπείς” που αποτελεί και τον πυρήνα του παρελθόντος του Ορέστη, αλλά και το όχημα του πολιτικού σχολίου που αποπειράται να περάσει προς το κοινό. Στο δια ταύτα, από το έκτο επεισόδιο και μετά, ο Ορέστης παύει επιτέλους να αποτελεί έναν “χάρτινο” χαρακτήρα, αρχίζει να αποκτά βάθος και οι πράξεις του να αιτιολογούνται πιο ουσιαστικά.
Στα win της σκηνής: Αποτύπωσε το splatter χωρίς να δείχνει την πράξη.
Στα αρνητικά: Η σκηνή έχει ξαναπαιχτεί, θύμισε εν μέρει και Ταραντίνο, χωρίς τη “fun” πινελιά του Ταραντίνο, αλλά σίγουρα δεν ψάχνουμε για παρθενογένεση στην εξέλιξη του Maestro.
Από εκεί και πέρα, πέραν των πολιτικών αλληγοριών και των όποιων αναφορών στη πάλη των τάξεων, που απασχολούν το μεγαλύτερο μέρος του επεισοδίου, ο Παπακαλιάτης στις “μουσικές καρέκλες” καταπιάστηκε με ζητήματα όπως αυτό του προγεννετικού ελέγχου και της κυστικής ίνωσης. Στην επίμαχη σκηνή τονίζεται πως το ζευγάρι θα μπορούσε να ενημερωθεί νωρίτερα για το σοβαρό αυτό πρόβλημα του εμβρύου, αν προχωρούσε νωρίτερα στον σχετικό προγεννητικό έλεγχο.
Το πρόβλημα εδώ, είναι πως όπως έχει γίνει και σε άλλες περιπτώσεις κοινωνικών ζητημάτων που έχει προσπαθήσει να αγγίξει στην εξέλιξη του Maestro, η αναφορά γίνεται γρήγορα και επιδερμικά. Όπως συμβαίνει και στη σκηνή της κρίσης πανικού της Κλέλιας και των ψυχοφαρμάκων που λαμβάνει από τη μητέρα της. Η υπερσυνταγογράφηση ψυχοφαρμάκων είναι πράγματι κάτι που απασχολεί ολόκληρο τον δυτικό κόσμο στη μεταπανδημική εποχή που βιώνουμε – και εν μέρει δικαιολογεί τη σεκάνς που στήνει ο Παπακαλιάτης χωρίς να την κάνει να “κλωτσάει” – ωστόσο ο ίδιος μοιάζει (ξανά) σαν να βιάζεται να χωρέσει όσα περισσότερα κοινωνικά ζητήματα μπορεί, σε λίγα επεισόδια. Κάτι που απηχεί μεν τις καλές του προθέσεις, όμως αφήνει τους θεατές με ερωτήματα και επιφανειακές εντυπώσεις.
Σίγουρα, αν το Maestro επένδυε περισσότερο χρόνο στις κοινωνικές πτυχές των ζητημάτων που πιάνει, θα θύμιζε περισσότερο κινηματογράφο και λιγότερο τηλεόραση. Αλλά αν μη τι άλλο, δείχνει πως σταδιακά, καταφέρνει να δέσει τις παράλληλες ιστορίες πολλαπλών πρωταγωνιστών, στο ένα και κεντρικό αφηγηματικό θέμα στο οποίο οδηγείται η όλη πλοκή:
Στον φόνο, που μοιάζει να είναι μια πράξη ομαδικών ευθυνών και προθέσεων. Ο καθένας έχει το δικό του “γκρίζο” παρελθόν, ο καθένας έχει τους λόγους και τα μυστικά του, ο καθένας είναι οιονεί δολοφόνος και όλοι μαζί δένονται σε ένα μικροααστικό γαϊτανάκι που φαντάζει συμπαθητικό μέσα στην όλη αντιφατικότητά του.
Η δε πολιτικοποίηση της σειράς, δεν εξαντλείται στις αναφορές για την Ελλάδα της κρίσης. Στην πραγματικότητα συντάσσεται με τις ιδέες της προόδου που εκπροσωπούνται εδώ, έναντι της (βαθιάς ριζωμένης στην κοινωνία) συντήρησης. Θα έλεγε κανείς, πως η “πολιτικοποίηση” είναι και το κεντρικό θέμα της σειράς:
Γκέι ζευγάρια στην ελληνική επαρχία, bullying και εξουσιαστικές σχέσεις, κακοποιητικοί σύντροφοι, ηθικά διλήμματα υπό το βάρος των υποχρεώσεων, κοινωνικές συμβάσεις περί τεκνοποίησης και “πρέποντος” γάμου, δολιοφθορές και μαύρο χρήμα έναντι του μόχθου και του κοινωνικού λειτουργήματος. Όλα μαζί. Και είπαμε. Αν υπάρχει κάτι κακό στο Maestro, αυτό είναι το “όλα μαζί”. Που δομείται ωστόσο πάνω σε ένα άριστο cast ηθοποιών, χαρίζοντας στιγμές που δικαίως συζητιούνται και θα συζητηθούν και στο, σε κάθε περίπτωση, μεγαλύτερο σύμπαν του Netflix.
Θα περιμένουμε με αγωνία και ενδιαφέρον, τις “διεθνείς” κριτικές στις πλατφόρμες του imdb και του Rotten Tomatoes.
