Γεωλογικά ευρήματα που βρέθηκαν και στις δύο άκρες του Ειρηνικού προσφέρουν ενδείξεις για ένα τερατώδες χτύπημα του Εγκέλαδου που προκάλεσε τσουνάμι ύψους δεκάδων μέτρων και ανάγκασε τους ανθρώπινους πληθυσμούς να εκκενώσουν τις ακτές της Χιλής για μια χιλιετία.
Ο σεισμός που χτύπησε πριν από 3.800 χρόνια στη Χιλή είχε μέγεθος περίπου 9,5 βαθμούς στην κλίμακα Ρίχτερ, εξίσου ισχυρός με τη μεγαλύτερη δόνηση που έχει καταγραφεί από την εφεύρεση των σεισμογράφων, η οποία συνέβη κι αυτή στη Χιλή το 1960.
Πλημμύρα στην άλλη άκρη του Ειρηνικού
Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Science Advances των εκδόσεων Nature, διαπιστώνει ότι το τσουνάμι που προκάλεσε ο αρχαίος σεισμός είχε ύψος 20 μέτρων στις ακτές της Χιλής.
Έφτασε σε μακρινές χώρες όπως η Νέα Ζηλανδία, στην άλλη άκρη του Ειρηνικού Ωκεανού, όπου βράχοι σε μέγεθος αυτοκινήτου παρασύρθηκαν από τα νερά σε απόσταση σχεδόν ενός χιλιομέτρου.
Ένας από τους ογκόλιθους που παρασύρθηκαν από το τσουνάμι στη Ν.Ζηλανδία
Πριν ξεκινήσει η νέα έρευνα, ο Τζέιμς Γκοφ, γεωλόγος του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, μελετούσε αυτούς τους βράχους στη Νέα Ζηλανδία, των οποίων η μετακίνηση χρονολογήθηκε στην 4η χιλιετία π.Χ.
Τελείως τυχαία, κλήθηκε να συμμετάσχει στη νέα μελέτη με επιτόπιες έρευνες στα νότια της Χιλής.
«Στη Νέα Ζηλανδία λέγαμε ότι αυτοί οι βράχοι θα μπορούσαν να είχαν μετακινηθεί μόνο από κάποιο τσουνάμι της βόρειας Χιλής, το οποίο για να παραχθεί θα χρειαζόταν σεισμό των 9,5 βαθμών. Και τώρα το βρήκαμε!» λέει ο Γκοφ σε ανακοίνωση της ερευνητικής ομάδας.
Ψάρια στην έρημο
Ο σεισμός συνέβη σε ένα άγνωστο ως σήμερα ρήγμα 1.000 χιλιομέτρων που εντόπισαν οι ερευνητές στην έρημο Ατακάμα της βόρειας Χιλής. Η απότομη ολίσθηση του ρήματος λόγω μετατόπισης των τεκτονικών πλακών ουσιαστικά ανασήκωσε τις ακτές και προκάλεσε έτσι τσουνάμι.
Κοχύλια και βότσαλα βρέθηκαν στην έρημο Ατακάμα μακριά από την ακτή
Στην έρημο Ατακάμα, η οποία φτάνει μέχρι τις ακτές, οι ερευνητές «βρήκαν ενδείξεις θαλάσσιων ιζημάτων και πολλά πλάσματα που πρέπει να ζούσαν ήσυχα στη θάλασσα πριν εκτοξευτούν προς την ενδοχώρα. Όλα βρέθηκαν πολύ ψηλά και σε μεγάλη απόσταση από τις ακτές, οπότε δεν μπορεί να μεταφέρθηκαν εκεί από καταιγίδα» εξηγεί ο δρ Γκοφ.
Μετανάστευση
Την εποχή εκείνη οι ακτές της Ατακάμα φιλοξενούσαν κοινότητες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών. Τα πέτρινα κτήριά τους βρέθηκαν γκρεμισμένα και καταπλακωμένα από τις αποθέσεις του τσουνάμι.
Γκρεμισμένα κτήρια βρέθηκαν κάτω από τις αποθέσεις του τσουνάμι στη θέση Ζαπατέρο (Gabriel Easton)
«Ο τοπικός πληθυσμός έμεινε χωρίς τίποτα» λέει ο Γκοφ. «Η αρχαιολογική έρευνά μας έδειξε ότι ακολούθησε μεγάλη κοινωνική αναταραχή, καθώς οι κοινότητες μετακινούνταν προς την ενδοχώρα, εκεί που δεν μπορούσαν να φτάσουν τα τσουνάμι».
«Πέρασαν 1.000 χρόνια μέχρι να επιστρέψουν οι άνθρωποι και να εγκατασταθούν ξανά στις ακτές, κάτι απίστευτο αν σκεφτεί κανείς ότι εξαρτώνταν από τη θάλασσα για ττροφή».
«Είναι πιθανό ότι οι παραδόσεις που κληροδοτήθηκαν από γενιά σε γενιά ενίσχυσε αυτή συμπεριφορά, αν και ποτέ δεν θα μάθουμε με βεβαιότητα».
