Τι είπαν και τι όχι ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος των ΗΠΑ στις δηλώσεις τους. Ο Κ. Μητσοτάκης δήλωσε ενδιαφέρον για τα F35. Το χειροκρότημα Μπάιντεν για το Κυπριακό
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ,Τζο Μπάιντεν, φόρεσε γραβάτα με ελληνικές σημαίες για να υποδεχθεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Λευκό Οίκο, θυμήθηκε ότι η ομογένεια (στην ψήφο της οποίας προσβλέπει) τον φώναζε “Τζο Μπαϊντενόπουλο” και γενικότερα έδωσε ρεσιτάλ συμβολισμών και σημειολογίας.
Από εκεί και πέρα όμως ποιο είναι το “δια ταύτα” της επίσκεψης του πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον και της συνάντησης του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ;
Καταρχάς ενδιαφέρον είναι ότι και ο κ. Μπάιντεν, αλλά και ο κ.Μητσοτάκης στις δημόσιες δηλώσεις τους δεν αναφέρθηκαν ούτε μία φορά στην Τουρκία, αν και ο πρωθυπουργός νωρίτερα είχε “καρφώσει” τη στάση της Άγκυρας στο ΝΑΤΟ σε συνέντευξη του και είχε καταγγείλει τις τουρκικές υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά
Στην αντιφώνηση του κατά τη δεξίωση μετά τη συνάντηση ο πρωθυπουργός έκανε έμμεσες μόνο νύξεις. Παραλλήλισε εμμέσως τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία με τις αναθεωρητικές βλέψεις της Τουρκίας και διαμήνυσε ότι οι σύμμαχοι θα πρέπει να αντιδρούν ομόφωνα σε οποιονδήποτε απειλεί την εδαφική ακεραιότητα ανεξάρτητου κράτους. Και υπογράμμισε το σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.
Προφανώς βεβαίως στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις ετέθη και η προκλητικότητα της Τουρκίας από την ελληνική πλευρά και το πάγιο αίτημα της αμερικανικής πλευράς για πιο ενεργό εμπλοκή της χώρας μας στην Ουκρανία.
Αλλά ο κ.Μητσοτάκης είχε από νωρίς σπεύσει να δηλώσει ότι: “Δεν ορίζω τα συμφέροντα της Ελλάδας σε αντίθεση με κάποιον άλλον. Είμαι εδώ για να μιλήσω για την Ελλάδα και πως η Ελλάδα μπορεί να δουλέψει μαζί με τις ΗΠΑ για να δυναμώσουμε την ήδη εξαιρετικά δυνατή μας συνεργασία”. Και είχε έτσι προϊδεάσει εμμέσως ότι δεν θα εστίαζε κατά την παρουσία του στο Λευκό Οίκο στα ελληνοτουρκικά. Αλλά στο να περάσει το μήνυμα πως η Ελλάδα είναι ο πιο ιδανικός και σταθερός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή. Και άρα εμμέσως να καταδείξει ότι η Ουάσινγκτον έχει συμφέρον να κοιτά προς την Αθήνα και όχι προς την Άγκυρα.
Ο κ.Μητσοτάκης αναφέρθηκε πάντως δημοσίως ευθέως στο Κυπριακό, ξεκαθαρίζοντας ότι:΅”Κανείς δε θα δεχθεί μία λύση δύο κρατών”. Στο σημείο αυτό χειροκροτήθηκε από στελέχη της ελληνικής ομογένειας, που είχαν προσκληθεί στη δεξίωση, αλλά και από τον κ.Μπάιντεν.
Νωρίτερα, στον καναπέ του Λευκού Οίκου, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε αναφερθεί αόριστα στην εμπορική, ενεργειακή και αμυντική συνεργασία των δύο χωρών. Και στη δεξίωση ο κ.Μητσοτάκης εξέφρασε ευθέως την ελληνική επιθυμία και ελπίδα να συμμετάσχει η χώρα μας στο πρόγραμμα των F35.
Η απόκτηση μίας μοίρας των τελευταίας γενιάς μαχητικών αεροσκαφών σε βάθος δεκαετίας θα έγερνε την πλάστιγγα των ισορροπιών στο Αιγαίο προς την ελληνική πλευρά. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα θα έδινε επίσης “το φιλί της ζωής” στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία. Και πολιτικά, θα ισοφάριζε ενδεχόμενη πώληση νέων F16 στην Άγκυρα, την οποία επιθυμουν ορισμένοι στη διακυβέρνηση Μπάιντεν.
Η οριστική απόφαση βέβαια για νέο εξοπλισμό στην Τουρκία θα έπρεπε να περάσει από το Κογκρέσο, για αυτό και μεγάλο ενδιαφέρον έχει και η σημερινή ομιλία του πρωθυπουργού στην Κοινή Σύνοδο της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων, αλλά και οι επαφές που θα έχει στο περιθώριο της παρουσίας του εκεί.
Το θέμα πάντως που κυριάρχησε στις δημόσιες τοποθετήσεις Μητσοτάκη- Μπάιντεν ήταν ο πόλεμος στην Ουκρανία, που αποτελεί και την πρώτη προτεραιότητα για τις ΗΠΑ. Ο Αμερικανός πρόεδρος και στον καναπέ του Λευκού Οίκου αλλά και κατά τη δεξίωση εγκωμίασε τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης.
“Θέλω να σε ευχαριστήσω κ.πρωθυπουργέ για τον ηθικό, ηγετικό ρόλο που έχει διαδραματίσει η Ελλάδα. Δεν είναι εύκολο. Το γνωρίζω και σας ευχαριστώ”, είπε καταρχάς στον κ.Μητσοτάκη. Και στην προσφώνηση του προς τον πρωθυπουργό στη δεξίωση τον ευχαρίστησε ξανά “για το θάρρος και την ξεκάθαρη στάση που δείξατε από την αρχή αυτής της κρίσης. Υψώσατε τη φωνή σας αμέσως, καταδικάζοντας την επιθετικότητα της Ρωσίας, καλωσορίσατε Ουκρανούς πρόσφυγες, αποτελώντας προπύργιο ασφάλειας του ΝΑΤΟ στη νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο”.
Ένα ακόμη βασικό θέμα στην ατζέντα της συνάντησης ήταν το ενεργειακό, με την κυβέρνηση να επιθυμεί να καταστήσει τη χώρα μας το βασικό κόμβο εισαγωγής φυσικού αερίου, κυρίως υγροποιημένου (LNG) άρα και αμερικανικού, προς την Ευρώπη.
Δεν ήταν σαφώς τυχαία η αναφορά του κ.Μητσοτάκη στη νέα βάση των ΗΠΑ στην Αλεξανδρούπολη. Σχολίασε μάλιστα ότι η Αλεξανδρούπολη βρίσκεται “μόλις 500 μίλια απο τα ουκρανικά σύνορα” και τόνισε ότι πέρα από τη σπουδαιότητα της για το ΝΑΤΟ η Αλεξανδρούπολη αποτελεί κόμβο ενέργειας και σημείο εισόδου φυσικού αερίου προς την ανατολική και βόρεια Ευρώπη.
