Οι κυβερνώντες δεν θα πράξουν όσα είναι αναγκαία αν δεν πιεστούν από τους πολίτες. Και όσο οι πολίτες θα αποδέχονται αδιαμαρτύρητα την πτώση του βιοτικού επιπέδου τους, τα πράγματα θα γίνονται όλο και πιο δύσκολα.
Αν κάποιος μας έκλεβε το 1/10 των χρημάτων που είχαμε στο πορτοφόλι θα εξαγριωνόμασταν και είτε θα προσπαθούσαμε να τον πιάσουμε είτε θα πηγαίναμε στην αστυνομία για να τον καταγγείλουμε.
Αν ο εργοδότης ή η κυβέρνηση μάς έκοβαν ξαφνικά το 1/10 του μισθού μας, θα αισθανόμασταν κατάφωρα αδικημένοι και θα διαμαρτυρόμασταν -το έχουμε ζήσει άλλωστε στις μνημονιακές μέρες.
Τώρα όμως που με την ακρίβεια έχουμε χάσει το 1/10 του μισθού μέσα σε λιγότερο από έξι μήνες, αισθανόμαστε τη δυσκολία στην καθημερινότητα μας μεν (πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά άλλωστε;), αλλά δεν πολυφωνάζουμε, όπως θα κάναμε σε όποια άλλη περίπτωση χάναμε ένα τόσο μεγάλο μέρος του εισοδήματός μας σε τόσο σύντομο διάστημα. Την ίδια στιγμή τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση εκ των πραγμάτων αποδεικνύονται αναποτελεσματικά, αφού δεν μπορούν να σταματήσουν παρά μόνο ένα μέρει τη ραγδαία μείωση του λαϊκού εισοδήματος. Ενός εισοδήματος που είναι ήδη συρρικνωμένο στο όριο μετά τη μνημονιακή δεκαετία.
Η πτώση της αγοραστικής δύναμης
Η ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ πιστοποιεί με επιστημονικό τρόπο αυτό που ζούμε στην καθημερινότητα. Σύμφωνα με το ΙΝΕ ΓΣΕΕ λοιπόν:
- Η απώλεια της αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού έφτανε τον Απρίλιο το 9%. Στον υπολογισμό συμπεριλαμβάνονται οι αυξήσεις του κατώτατου μισθού που αποφάσισε η κυβέρνηση. Μπορεί λοιπόν ονομαστικά οι μισθοί να αυξάνονται, στην πραγματικότητα όμως μειώνεται η ποσότητα των αγαθών που μπορούμε να αγοράσουμε με αυτά τα χρήματα. Πρόκειται λοιπόν για μείωση δια της… αύξησης. Να σημειωθεί πάντως ότι χωρίς τις ονομαστικές αυξήσεις του κατώτατου μισθού, η απώλεια της αγοραστικής δύναμης θα έφτανε το 18%.
- Η ακρίβεια χτυπάει τους πιο φτωχούς. Η απώλεια αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού στον ιδιωτικό τομέα είναι 10%, 18% του κατώτατου και 28% του μέσου μισθού μερικής απασχόλησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μισθωτοί μερικής απασχόλησης εργάζονται το 76% του μέσου χρόνου εργασίας της πλήρους απασχόλησης, αλλά αμείβονται μόνο με το 38% του μέσου μισθού της πλήρους απασχόλησης.
- Οι γυναίκες εξακολουθούν να αμείβονται λιγότερο από τους άντρες. Ενώ εργάζονται τον ίδιο χρόνο με τους άντρες, αμείβονται κατά 16,5% λιγότερο.
- Δεδομένου ότι η κούρσα του πληθωρισμού συνεχίζεται, η μείωση της αγοραστικής δύναμης θα συνεχιστεί και αυτή. Οι υπολογισμοί του ΙΝΕ ΓΣΕΕ σταματάνε τον Απρίλη, ενώ τον Μάη η ακρίβεια έκανε νέο άλμα.
Στα ύψη τα βασικά αγαθά
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο πληθωρισμός τον Απρίλιο έκλεισε στο 10,2%, ενώ για τον Μάιο αναμένεται να ξεπεράσει το 11%. Κοιτώντας τον συγκριτικό κατάλογο μεταξύ Απριλίου 2021 και Απριλίου 2022 διαπιστώνουμε ότι οι αυξήσεις είναι δυσβάστακτες σε είδη πρώτης ανάγκης. Ενδεικτικά:
- Ψωμί και δημητριακά +10,0%
- Κρέατα (γενικά) +14,1%
- Γαλακτοκομικά και αυγά +11,7%
- Έλαια και λίπη +22%
- Φρούτα νωπά +8,6%
- Λαχανικά (γενικά) +13,8%
- Ηλεκτρισμός +88,8%
- Φυσικό αέριο +122,6%
- Πετρέλαιο θέρμανσης +65,1%
- Καύσιμα και λιπαντικά +29,0%
Κοιτώντας τον κατάλογο των ειδών που σημειώνουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς γιατί ο πληθωρισμός χτυπάει πιο πολύ του φτωχούς. Οι αυξήσεις δεν αφορούν κατά κύριο λόγο τα είδη που καταναλώνουν μόνο οι πιο εύποροι, αλλά αυτά που έχουν ανάγκη οι πάντες.
Ποιος φταίει
Η κυβέρνηση ρίχνει τις ευθύνες για την πολύ κακή κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, στη διεθνή οικονομική κρίση. Όντως η κρίση είναι διεθνής. Είναι επίσης αλήθεια ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση από τον πόλεμο μέχρι τη ακρίβεια, μοιάζει να μην μπορεί να χειριστεί με επάρκεια οποιοδήποτε θέμα. Η κυβέρνηση όμως δεν είναι αμέτοχη -καμία κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να είναι… Αντιθέτως, αποτελεί (κεντρικό) μέρος του προβλήματος. Γιατί προστάτευσε και προστατεύει τα καρτέλ σε ενέργεια και λιανεμπόριο, γιατί εξακολουθεί να πιστεύει ότι η αγορά μπορεί να δώσει λύση σε κάθε πρόβλημα, όταν η πραγματικότητα δείχνει ότι μόνο με τη στιβαρή παρέμβαση του Δημοσίου μπορούμε να βγούμε από την κρίση.
Αλλά ας μη γελιόμαστε. Οι κυβερνώντες δεν θα πράξουν όσα είναι αναγκαία αν δεν πιεστούν από τους πολίτες. Και όσο οι πολίτες θα αποδέχονται αδιαμαρτύρητα την πτώση του βιοτικού επιπέδου τους, τα πράγματα θα γίνονται όλο και πιο δύσκολα.