Το Λάγιο (που σήμερα είναι τοπική κοινότητα της Δημοτικής Ενότητας Κροκέων του Δήμου Ευρώτα Λακωνίας) είναι ένα μικρό χωριό όπου οι λίγοι κάτοικοι που έχουν απομείνει ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την καλλιέργεια της ελιάς.
Σύμφωνα με τον πληρεξούσιο δικηγόρο των κατοίκων Απόστολο Γεροντίδη, «στο τέλος του χρόνου –εάν στο μεταξύ δεν αλλάξει κάτι- η κτηματική περιουσία των κατοίκων του χωριού θα σβηστεί από το χάρτη και οι λιγοστοί κάτοικοι του Λάγιου θα γίνουν πραγματικοί ακτήμονες, εν έτει 2022».
Επιπλέον, όπως επισημαίνει «επειδή από το επόμενο έτος η καταβολή των εισοδηματικών ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνδέεται με το Κτηματολόγιο οι κάτοικοι της περιοχής δεν θα εισπράξουν τις επιδοτήσεις για τη φετινή καλλιέργεια».
Σύμφωνα με τον ίδιο «το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί είναι συνδυασμός της κτηματογράφησης και του τεκμηρίου κυριότητας του Δημοσίου». Όπως λέει, «η διαδικασία της κατάρτισης του Κτηματολογίου από το 2004 μετέτρεψε το Λάγιο σε χωριό ακτημόνων, αφού τα κτήματα των κατοίκων καταχωρίστηκαν στην ιδιοκτησία του Δημοσίου κατά 52%».
Την ίδια ώρα, κατά τον Απόστολο Γεροντίδη, «το υπόλοιπο 48% καταχωρήθηκε σε 42 άλλους συνιδιοκτήτες «εντελώς άσχετους με το χωριό, οι οποίοι με τις μέχρι σήμερα κληρονομικές διαδοχές έχουν φτάσει τους 55».
Δεν αναγνωρίζονται ως ιδιοκτήτες…
Όπως σημειώνει, ο πληρεξούσιος δικηγόρος των κατοίκων, «από την έναρξη του Κτηματολογίου μέχρι σήμερα, δεν έχει καταχωρηθεί στο Κτηματολογικό Γραφείο Κροκεών ούτε μια πράξη που να αφορά αγροτικό ακίνητο στην περιοχή του Λάγιου, αφού οι έχοντες συμβόλαια κάτοικοι του χωριού δεν αναγνωριζονται ως ιδιοκτήτες στα κτηματολογικά φύλλα (!)».
Και εδώ αρχίζουν τα προβλήματα: πέρα από την απόδοση των κτημάτων τους στο Δημόσιο, οι κάτοικοι είναι εκτεθειμένοι –και- για τις κοινοτικές επιδοτήσεις που εισέπρατταν από το 2004 και μετά για τα κτήματα που καλλιεργούσαν ενώ οι τράπεζες θα ζητήσουν παροχή υποθήκης σε άλλα ακίνητα, και όποιος δεν μπορεί να το κάνει θα του ζητηθεί η άμεση εξόφληση του χρέους ή η κατάσχεση άλλων περιουσιακών στοιχείων όπως καταθέσεις, αυτοκίνητα κ.α.
Και πάλι στο σημείο μηδέν…
Στο θέμα αναφέρθηκαν εκτενώς «ΤΑ ΝΕΑ» στα φύλλα της 16ης Σεπτεμβρίου 2019 και της 26ης Ιουνίου 2020. Στα χρόνια που ακολούθησαν, σύμφωνα με τον Απόστολο Γεροντίδη, έγιναν προσπάθειες να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση που θα έλυνε το πρόβλημα, αλλά σήμερα βρισκόμαστε και πάλι στο σημείο μηδέν, αφού δεν υπάρχει κανένα ορατό αποτέλεσμα.
Το πρόβλημα, σύμφωνα με τους θιγόμενους, δημιουργήθηκε κατά την τελευταία φάση της κτηματογράφησης με την αποδοχή των ενστάσεων του Δημοσίου, κατά τις οποίες η περιοχή είναι τμήμα του δασοκτήματος «Λάγιο-Τρίνησα». Σε αυτό την εποχή της τουρκοκρατίας, υπήρχε συνιδιοκτησία Ελλήνων (κοτζαμπάσηδων) και Τούρκων με συνέπεια το νέο ελληνικό κράτος να υπεισέλθει στη θέση των Τούρκων και να προκύψει συνιδιοκτησία.
Τι ζητούν οι κάτοικοι της περιοχής
Όπως αναφέρει, ο Απόστολος Γεροντίδης , «οι κάτοικοι του Λάγιου δεν είναι καταπατητές δημόσιας περιουσίας που διεκδικούν τη νομιμοποίησή τους είτε χωρίς αποζημίωση είτε με την καταβολή κάποιου ευτελούς χρηματικού ποσού, αλλά νόμιμοι ιδιοκτήτες που δεν ζητούν να τους χαριστούν τα χωράφια, αλλά να κριθούν εκ νέου οι ενστάσεις τους από τη δευτεροβάθμια επιτροπή και να ακουστούν οι απόψεις τους».
Κι αυτό, επειδή, όπως επισημαίνει, «σύμφωνα με τους τότε νόμους, οι οποίοι άλλαξαν στη συνέχεια, δεν τους δόθηκε το δικαίωμα παράστασης και λόγου, και η δευτεροβάθμια επιτροπή έκρινε αντίθετα από την πρωτοβάθμια, δηλαδή τους πήραν τα χωράφια χωρίς να τους ακούσουν».
Σύμφωνε με τον ίδιο, «αξιοσημείωτο είναι ότι με την πρώτη ανάρτηση της κτηματογράφησης οι Λαγιώτες ανακηρύχτηκαν ιδιοκτήτες των κτημάτων τους, αλλά το Δημόσιο άσκησε ένσταση στη δευτεροβάθμια επιτροπή και τελικά δικαιώθηκε».
Δεν είναι η μοναδική περίπτωση
Το Λάγιο, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα δεν είναι η μοναδική περίπτωση. Το πρόβλημα, κατά τις ίδιες πηγές έγκειται στην ανεξέλεγκτη προβολή τεκμηρίου κυριότητας υπέρ του Δημοσίου σε όλα σχεδόν τα εκτός σχεδίου ακίνητα της χώρας.
Αυτός είναι και ο λόγος που από την ΠΟΜΙΔΑ, ζητούν την άμεση νομοθετική επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίου ακινήτων. Όπως τονίζουν, το Δημόσιο μπορεί να διεκδικεί οποτεδήποτε εκτός σχεδίου ακίνητο, αξιώνοντας από τους πολίτες την ανεύρεση μεταγραμμένων τίτλων μέχρι και το 1885 (!).
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς, «η συνεχής άκριτη δήλωση από πολλές υπηρεσίες ( δασαρχεία, περιφέρειες κ.α) στη διαδικασία κτηματογράφησης τεράστιων ιδιωτικών εκτός σχεδίου εκτάσεων ως δήθεν κρατικών δημιουργεί συνεχώς άδικους και άνισους δικαστικούς αγώνες που θα διαρκέσουν επί γενεές μεταξύ εκατοντάδων χιλιάδων ιδιοκτητών και του Δημοσίου, το οποίο αντιδικεί μέχρις Αρείου Πάγου, εξοντώνοντας οικονομικά αλλά και ηλικιακά τους αντιδίκους του…».