To φετινό καλοκαίρι ήταν το πιο θερμό που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη. Οσο για εμάς, ήταν το τρίτο πιο θερμό καλοκαίρι στην Αθήνα από το 1890. Το θερμόμετρο τον Αύγουστο ανέβηκε 2 βαθμούς Κελσίου, κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα την περίοδο 1971-2000.
Μάλιστα, ο φετινός Αύγουστος είχε τις πιο θερμές νύχτες των τελευταίων 130 ετών! Το πιο ανησυχητικό είναι ότι όλα αυτά δεν αποτελούν εξαιρέσεις, αλλά μια σταθερή τάση τα τελευταία χρόνια.
Το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής, για το οποίο τόσος λόγος έγινε για λάθος λόγους, έχει πολλή δουλειά μπροστά του. Και αυτό φαίνεται ότι το κατανοούν πλέον σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης όχι μόνο οι κυβερνήσεις αλλά, κυρίως, οι πολίτες.
Το φετινό καλοκαίρι άλλαξε τα πάντα. Εκανε στις συνειδήσεις των πολιτών όσα δεν έχουν καταφέρει τόσα χρόνια προειδοποιήσεις επιστημόνων.
Στη Νορβηγία
Για παράδειγμα, οι Νορβηγοί, οι οποίοι ψηφίζουν. Στη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγό χώρα της Δυτικής Ευρώπης, της οποίας το κράτος πρόνοιας έχει βασιστεί, σε μεγάλο βαθμό, στα κέρδη από τα πετρέλαια της Βόρειας Θάλασσας, δύσκολα θα περίμενε κάποιος το βασικό θέμα της προεκλογικής εκστρατείας να είναι οι προσπάθειες για τον περιορισμό της εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Τα οικολογικά κόμματα ζητούν από τους ψηφοφόρους να τα στηρίξουν – όσο πιο καλά πάνε στις κάλπες τόσο περισσότερο θα μπορέσουν να επιβάλουν περιορισμούς στις πετρελαϊκές εταιρείες, σε θέματα όπως αναζήτηση νέων οικοπέδων για άντληση πετρελαίου και αερίου.
Το Οσλο δέχεται πιέσεις από περιβαλλοντικές ομάδες να σταματήσει νέες εξορύξεις στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Κι αυτό παρότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αντιπροσωπεύουν το 42% των εθνικών εξαγωγών και απασχολούν περισσότερα από 160.000 άτομα.
Το 2020 από τη Νορβηγία υπήρξε έκλυση περίπου 13,3 εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα από την παραγωγή ορυκτών καυσίμων.
Η έκλυση, όμως, από το πετρέλαιο και το φυσικό της αέριο στο εξωτερικό ήταν 30 φορές μεγαλύτερη, ξεπερνώντας τους 400 εκατομμύρια τόνους, αναφέρει ο Ρόμπι Αντριου, ερευνητής στο κλιματικό think tank CICERO στο Οσλο.
Από τη δημοσιοποίηση της έκθεσης των Ηνωμένων Εθνών στις 9 Αυγούστου, με τις έντονες προειδοποιήσεις ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι επικίνδυνα κοντά στο να βγει εκτός ελέγχου, τα κόμματα που θέτουν ως προτεραιότητα την κλιματική αλλαγή, όπως οι Πράσινοι και η Σοσιαλιστική Αριστερά, βλέπουν τα ποσοστά τους να ανεβαίνουν στις δημοσκοπήσεις.
Οι Πράσινοι είδαν τα μέλη τους να αυξάνονται κατά 25%.
H έκθεση του ΟΗΕ – η πρώτη φορά που η Διεθνής Επιτροπή της Κλιματικής Αλλαγής των Ηνωμένων Εθνών ποσοστικοποιεί τις πιθανότητες ακραίων φαινομένων – ανέφερε ότι ακραία κύματα καύσωνα που παλαιότερα καταγράφονταν ανά 50 χρόνια, αναμένεται πλέον να συμβαίνουν μία φόρα κάθε δέκα χρόνια λόγω της παγκόσμιας υπερθέρμανσης, ενώ οι ακραίες καταιγίδες και οι ξηρασίες θα γίνουν πιο συχνές.
Σύμφωνα με την έκθεση, έχουμε ήδη αρχίσει να ζούμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, καθώς η μέση θερμοκρασία στον πλανήτη έχει ήδη αυξηθεί κατά 1 βαθμό Κελσίου.
Τα ακραία κύματα καύσωνα, οι ξηρασίες και οι καταρρακτώδεις βροχές θα γίνουν πιο συχνά και ακόμα πιο ακραία όσο η Γη συνεχίζει να υπερθερμαίνεται.
Ολα αυτά έχουν κάνει ακόμα και χώρες που βασίζουν την οικονομία τους στο πετρέλαιο, όπως η Νορβηγία, να αναθεωρούν.
«Πλέον υπάρχει μια μαζική παραδοχή ότι χρειάζεται να αλλάξουμε», λέει ο Σβάιν Κβέρνστουν, πρόεδρος της τεχνολογικής εταιρείας Beyonder, «ότι χρειάζεται να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε τη ζωή μετά το πετρέλαιο».
Στον Καναδά
Και δεν είναι μόνο οι Νορβηγοί. Στις πρόωρες εκλογές που προκήρυξε για τις 20 Σεπτεμβρίου ο καναδός πρωθυπουργός η κλιματική αλλαγή φαίνεται να καταλαμβάνει βασικό ρόλο.
Οι Καναδοί απαιτούν αποφασιστική δράση, έπειτα από ένα καλοκαίρι με ακραία καιρικά φαινόμενα που επέτεινε τις περιβαλλοντικές ανησυχίες.
Ολες οι δημοσκοπήσεις στον Καναδά δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή είναι το Νο 1 ζήτημα για τους πολίτες.
Οχι τυχαία, βέβαια, αφού ένας «θερμός θόλος» χτύπησε τη Βρετανική Κολούμπια τον Ιούνιο, σπάζοντας κάθε ρεκόρ θερμοκρασίας, προκαλώντας περισσότερους από 500 θανάτους και μια περίοδο πυρκαγιών από τις χειρότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ.
Γι’ αυτό και η κλιματική αλλαγή αποτελεί προτεραιότητα για τους πολίτες πέρα από την πανδημία και την υγειονομική περίθαλψη. Οι αναλυτές θεωρούν πως στις κάλπες θα πληγούν τα κόμματα με τις λιγότερο φιλόδοξες κλιματικές πολιτικές.
Δεν είναι λίγοι οι ψηφοφόροι που απειλούν να εγκαταλείψουν κόμματα που δεν είναι αρκετά επιθετικά όσον αφορά την κλιματική πολιτική – το θέμα φαίνεται ότι θα καθορίσει το αποτέλεσμα σε μια κούρσα που δείχνει να είναι στήθος με στήθος.
«Δεν μπορώ πλέον να ψηφίζω στρατηγικά, όπως στο παρελθόν», λέει η 23χρονη Ελεν Ζου. «Πλέον η ανησυχία για το κλίμα τα υπερβαίνει όλα».
Στη Γερμανία
Στη Γερμανία, που οδεύει στις κάλπες στις 26 Σεπτεμβρίου, το θέμα κυριάρχησε στο τηλεοπτικό debate των τριών επίδοξων διαδόχων της καγκελαρίου Μέρκελ.
Η υποψήφια των Πρασίνων Αναλένα Μπέρμποκ, που βλέπει τους ψηφοφόρους να στρέφονται προς εκείνη έπειτα από αυτό το δύσκολο καλοκαίρι, κατηγόρησε τους άλλους δύο ότι δεν δείχνουν να καταλαβαίνουν πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση, καθώς αντιτίθενται σε αρκετές απαγορεύσεις.
Τόσο ο Σολτς όσο και ο Λάσετ, πάντως, τόνισαν πως «πρέπει να βιαστούμε, να μειώσουμε τη γραφειοκρατία και να επισπεύσουμε τις διαδικασίες για την προστασία του περιβάλλοντος», δίνοντας έμφαση στην καινοτομία.
Ακτιβιστές της οργάνωσης Extinction Rebellion ζητούν άμεσα μέτρα για την κλιματική αλλαγή μπροστά στην Πύλη του Βραδεμβούργου, στο Βερολίνο
Στη Σκωτία
Το φετινό καλοκαίρι φαίνεται, λοιπόν, πως έφερε τα πάνω κάτω. Οι πολίτες που βλέπουν τη ζωή τους να επιβαρύνεται και τη φύση να καταστρέφεται μαζί με τις περιουσίες τους, κατανοούν ότι έχουμε φθάσει στο παρά ένα. Και η ενίσχυση των οικολογικών κομμάτων που έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια, τώρα δείχνει να κορυφώνεται.
Στη Σκωτία, οι Πράσινοι, έχοντας κλείσει συμφωνία με το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα, είναι το πρώτο οικολογικό κόμμα που βρίσκεται στην κυβέρνηση στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η συμφωνία βασίστηκε στην αντίστοιχη που έγινε στη Νέα Ζηλανδία μεταξύ των Πρασίνων και της πρωθυπουργού Τζακίντα Αρντερν. Παρότι στη Βόρεια Θάλασσα η Σκωτία εξορύσσει πετρέλαιο και αέριο, οι σκωτσέζοι Πράσινοι τηρούν μια αυστηρή θέση.
Στη Γαλλία
Στη Γαλλία, το κόμμα των Πρασίνων πέτυχε πέρυσι σημαντικές νίκες στις τοπικές εκλογές, μεταξύ των οποίων στο Μπορντό, στο Στρασβούργο και στη Λυών.
Παρότι έγιναν κάποιες πολιτικές γκάφες στην πορεία – επικρίσεις για τον γύρο της Γαλλίας και προσπάθεια να τεθεί εκτός νόμου ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο -, πολλά δημοτικά συμβούλια υιοθέτησαν και εφάρμοσαν νόμους που προστατεύουν το περιβάλλον.
Για παράδειγμα, στη Λυών η εταιρεία ύδρευσης επανήλθε στο Δημόσιο, ενώ πεζοδρομήθηκαν χώροι έξω από όλα τα σχολεία.
Στην Αυστρία
Αφότου συγκέντρωσαν 14% στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2019, οι Πράσινοι στην Αυστρία εισήλθαν στην κυβέρνηση με το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα.
Εκτοτε, η Αυστρία έχει υιοθετήσει ένα από τα πιο φιλόδοξα σχέδια για το κλίμα στην Ευρώπη, με δέσμευση να μεταβεί πλήρως σε ανανεώσιμες πηγές έως το 2030.
