Η σύγκρουση μεταξύ της Αυστραλίας, η οποία σκοπεύει να θέσει σε ισχύ νόμο που θα υποχρεώνει τους τεχνολογικούς κολοσσούς να πληρώνουν ΜΜΕ για ειδήσεις τους που δημοσιεύονται στις πλατφόρμες τους, και του Facebook, που αντέδρασε μπλοκάροντας τις ειδήσεις από την πλατφόρμα του στην Αυστραλία, τελείωσε με συμβιβασμό: Τα νέα επιστρέφουν στο Facebook για τους Αυστραλούς, και ο γίγαντας των social media θα κλείνει συμφωνίες για να πληρώνει ΜΜΕ για τις ειδήσεις τους. Ωστόσο, για πολλούς δεν είναι ακριβώς ξεκάθαρο: Ποιος ακριβώς ήταν ο «νικητής» αυτής της σύγκρουσης;
Ο Στίβεν Σίλερ, πρώην επικεφαλής του Facebook για την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, δήλωσε στο BBC Radio 4 ότι «θα έλεγα ότι το Facebook μπορεί να έκανε κάπως πίσω εδώ», προσθέτοντας ότι «δε νομίζω ότι τίθεται ερώτημα πως οι διεθνείς αντιδράσεις…ήταν πολύ έντονες» και ότι το Facebook πιθανότατα αντιλήφθηκε πως οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο υιοθετούσαν μια πιο σκληρή στάση από ό,τι αναμενόταν.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του BBC, η Αυστραλία δεν υποστηρίχθηκε μόνο από άλλες κυβερνήσεις, που ήθελα να δουν την εταιρεία του Μαρκ Ζάκερμπεργκ να «μαζεύεται» κάπως, αλλά και από μια άλλη εταιρεία τεχνολογίας που στο παρελθόν είχε βρεθεί και η ίδια στο στόχαστρο των αρχών: Νωρίτερα μέσα στον μήνα η Microsoft εξέφρασε ισχυρή στήριξη για τον συγκεκριμένο νόμο για τα ΜΜΕ. Όπως έγραψε ο πρόεδρός της, Μπραντ Σμιθ, «η νομοθεσία θα επανορθώσει για την οικονομική ανισορροπία μεταξύ της τεχνολογίας και της δημοσιογραφίας, επιβάλλοντας διαπραγματεύσεις μεταξύ αυτών των τεχνολογικών “gatekeepers” και ανεξάρτητων οργανισμών ΜΜΕ».
Το Facebook υποστηρίζει ότι είναι ικανοποιημένο από τις τροποποιήσεις, εκτιμώντας πως θα δώσουν τέλος στην ιδέα πως η κυβέρνηση θα μπορούσε να θέσει τους όρους συμφωνιών μεταξύ ιδιωτικών εταιρειών. Παράλληλα, τόσο το Facebook όσο και η Google κλείνουν πλέον συμφωνίες με ομίλους ΜΜΕ, ώστε να πληρώνουν για ειδήσεις- κάτι που κάποιοι θεωρούν ότι θα μπορούσε να μειώσει την ανάγκη για τέτοιους νόμους. Ωστόσο, σύμφωνα με το BBC, κάτι τέτοιο είναι πιθανόν να ωφελήσει περισσότερο τις μεγάλες επιχειρήσεις των ΜΜΕ, όπως πχ τη News Corp του Ρούπερτ Μέρντοχ, αντί για τα μικρότερα, περιφερειακά μέσα- ενώ επίσης δεν αλλάζει κάτι ως προς την κυριαρχία των Facebook και Google στην online διαφήμιση.
Σημειώνεται πως την Τετάρτη το Facebook δεσμεύτηκε να επενδύσει τουλάχιστον ένα δισ. δολάρια στη βιομηχανία ΜΜΕ μέσα στα επόμενα τρία χρόνια. Η Google, από πλευράς της, είχε ανακοινώσει επενδύσεις ενός δισ. πέρυσι, καθώς οι τεχνολογικοί κολοσσοί δέχονται κριτικές για τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, καθώς και την εξάπλωση της παραπληροφόρησης στις πλατφόρμες τους.
Το Facebook ανέφερε επίσης ότι ήταν σε διαπραγματεύσεις με εκδότες σε Γερμανία και Γαλλία για συμφωνίες πληρωμής περιεχομένου για το δικό του ενημερωτικό/ ειδησεογραφικό προϊόν, όπου οι χρήστες μπορούν να βρουν επικεφαλίδες και δημοσιεύματα δίπλα σε ένα εξατομικευμένο news feed.
Σημειώνεται πάντως πως ο Ροντ Σιμς, «αρχιτέκτονας» του επίμαχου νόμου στην Αυστραλία και επικεφαλής της Αυστραλιανής Επιτροπής Ανταγωνισμού και Καταναλωτών, έκανε λόγο για νίκη- αν και υπήρξαν επικρίσεις πως οι αλλαγές αυτές ευνοούν τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας.
Σε κάθε περίπτωση, ο Σιμς είπε ότι έχει αποκατασταθεί η ισορροπία όσον αφορά στη διαπραγματευτική ισχύ, σημειώνοντας στο Reuters πως «ό,τι και να λένε, χρειάζονται τα νέα. Κρατούν περισσότερο τον κόσμο στην πλατφόρμα τους. Βγάζουν πιο πολλά χρήματα». Σημειώνεται πως αντίστοιχοι νόμοι ετοιμάζονται και σε άλλες χώρες, όπως στον Καναδά και τη Βρετανία.
Ο Νικ Κλεγκ, αντιπρόεδρος διεθνών θεμάτων του Facebook, είπε ότι η εταιρεία έδρασε έτσι- με αποτέλεσμα να μπλοκαριστούν και κάποιες κυβερνητικές ιστοσελίδες- επειδή έπρεπε να ενεργήσει γρήγορα, πριν τεθεί σε ισχύ η νέα νομοθεσία. Όπως τόνισε, οι αλλαγές «σημαίνουν ότι ενθαρρύνονται δίκαιες διαπραγματεύσεις (με τους εκδότες) χωρίς την απειλή “βαριάς” και απρόβλεπτης διαμεσολάβησης».
Για τον Σίλερ, πάντως, απαιτούνται ριζοσπαστικές λύσεις- η διάσπαση των τεχνολογικών κολοσσών, καθώς το μέγεθος και η επιρροή αυτών των πλατφορμών είναι πολύ μεγάλα για να αφήνονται στα χέρια λίγων εταιρειών. Όπως καταλήγει το σχετικό δημοσίευμα του BBC, το Facebook μπορεί να ηττήθηκε στον «πόλεμο» των δημοσίων σχέσεων στην Αυστραλία, μα η πραγματική ζημιά που υπέστη είναι πολύ μικρή- ωστόσο τέτοιες επιδείξεις ισχύος ενδεχομένως να κάνουν πιθανότερη μια ενδεχόμενη διάσπαση της «αυτοκρατορίας» του Μαρκ Ζάκερμπεργκ.
(με πληροφορίες από BBC, Reuters)
