Με την πανδημία του κορονοϊού να έχει μεταφέρει τη θανατηφόρα επίδρασή της σε όλο σχεδόν τον κόσμο, οι επιστήμονες στην προσπάθειά τους να την αντιμετωπίσουν, ερευνούν πανδημίες και επιδημίες που έχουν πλήξει την ανθρωπότητα κατά την πάροδο του χρόνου, με την ελπίδα να εντοπίσουν στοιχεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση του COVID-19.
Μία από αυτές τις πανδημίες που ερευνώνται, είναι και η πανώλη του Ιουστινιανού, μία από τις μεγαλύτερες και πιο θανατηφόρες πανδημίες που έχουν καταγραφεί στην ιστορία, η οποία τον 6ο αιώνα μ.Χ. έπληξε την Βυζαντινή Αυτοκρατορία και κυρίως την Κωνσταντινούπολη, την ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου, αλλά ακόμα και την αυτοκρατορία των Σασσανιδών, στην περιοχή που βρίσκεται το σημερινό Ιράν.
Ωστόσο, αν και από πολλούς επιστήμονες θεωρείται ως μία από τις φονικότερες πανδημίες, σύμφωνα με το phys.org, οι ερευνητές Λόρεν Γουάιτ και Λι Μόρντεκαϊ του Πανεπιστημίου Μέριλαντ, αμφισβητούν τα στοιχεία που λένε πως η εν λόγω πανδημία στοίχισε τη ζωή σχεδόν του μισού πληθυσμού της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, χρησιμοποιώντας «νέα μαθηματικά μοντέλα» με τα οποία επανεξέτασαν τις πληροφορίες από τις ιστορικές πηγές.
«Αυτή είναι η πρώτη φορά, εξ όσων γνωρίζουμε, που η πανώλη του Ιουστινιανού εξετάζεται μέσω μαθηματικών μοντέλων» δήλωσε η Γουάιτ, η οποία υπογράφει την έρευνα. «Λαμβάνοντας υπόψη πως οι πληροφορίες για την πανώλη του Ιουστινιανού είναι λίγες, ήταν μια ενθουσιώδης ευκαιρία να σκεφτούμε δημιουργικά για το πως μπορούμε να συνδυάσουμε σύγχρονη γνώση της αιτιολογίας της πανώλης, με περιγραφές από τα ιστορικά κείμενα» δήλωσε.
Οι ερευνητές επίσης διερευνούν τους ισχυρισμούς πως η πανώλη επηρέασε όλες τις περιοχές της Μεσογείου κατά τον ίδιο τρόπο, με την Γουάιτ και τον Μόρντεκαϊ να υποστηρίζουν πως η ποικιλία των παραγόντων, όπως το κλίμα και η πληθυσμιακή πυκνότητα σε διάφοα μέρη της αυτοκρατορίας, θα καθιστούσαν το συγκεκριμένο σενάριο απίθανο.
«Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν έντονα πως οι επιπτώσεις της πανώλης του Ιουστινιανού, είχαν διαφορές μεταξύ περιοχών στην ύστερη αρχαιότητα» εξήγησε ο Μόρντεκαϊ.
«Αυτή η έρευνα αποτελεί μέρος μιας σειράς εκδόσεων των τελευταίων ετών, που δημιουργούν αμφιβολίες στην παραδοσιακή ερμηνεία της πανώλης, χρησιμοποιώντας νέες μεθοδολογίες. Πρόκειται για μια συναρπαστική περίοδο για να διενεργήσουμε τέτοιου τύπου διεπιστημονική έρευνα» συμπλήρωσε.
Η έρευνα, με τίτλο «Προβολή της πανώλης του Ιουστινιανού: Συγκρίνοντας υποθετικές οδούς μετάδοσης», δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS One.
