Σε μόλις 2 ημέρες, τον Ιανουάριο σχεδιάστηκε το εμβόλιο κατά του κορονοϊού της Moderna, δεδομένου ότι διαθέταμε την γνώση για την τεχνολογία του από πάντα. Γιατί δε διατέθηκε νωρίτερα;
Αυτό ήταν μόλις δύο ημέρες αφότου η γενετική ακολουθία του νέου κορονοϊού είχε δημοσιευτεί στην Κίνα.
Εμβόλιο έτοιμο σε ένα σαββατοκύριακο
Στη Μασαχουσέτη, ο σχεδιασμός εμβολίων Moderna χρειάστηκε ένα σαββατοκύριακο. Ολοκληρώθηκε προτού η Κίνα αναγνωρίσει ακόμη ότι η ασθένεια μπορούσε να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, περισσότερο από μία εβδομάδα πριν από το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα κορονοϊού στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με το NyMag Intelligencer. Μέχρι τη στιγμή που ο πρώτος θάνατος στις ΗΠΑ ανακοινώθηκε ένα μήνα αργότερα, το εμβόλιο είχε ήδη κατασκευαστεί και αποσταλεί στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας για την έναρξη της κλινικής δοκιμής Φάσης Ι. Αυτό είναι, το γρηγορότερο χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης στην ιστορία των εμβολίων.
Με άλλα λόγια, αυτό σημαίνει ότι για όλη τη διάρκεια της πανδημίας στις ΗΠΑ, όπου χάθηκαν περισσότεροι από 250.000 άνθρωποι, υπήρχαν τα απαραίτητα εργαλεία ώστε να ξεκινήσει η προσπάθεια για να αποτραπεί αυτή η καταστροφή.
Γιατί δεν διέθεσαν το εμβόλιο νωρίτερα;
Αυτό όμως δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα έπρεπε να είχε επιτραπεί στη Moderna να χορηγήσει το εμβόλιό της τον Φεβρουάριο ή ακόμη και τον Μάιο, όταν τα προσωρινά αποτελέσματα από τη δοκιμή της φάσης Ι απέδειξαν τη βασική του ασφάλεια.
“Θα ήταν σαν να λέμε ότι βάζουμε έναν άνθρωπο στο φεγγάρι και να ρωτάμε την ίδια μέρα: Τι θα λέγατε για να πάτε στον Άρη;” εξηγεί ο Νικόλαος Χριστάκης που διευθύνει το εργαστήριο ανθρώπινης φύσης του Yale και του οποίου το νέο βιβλίο, Apollo’s Arrow, σκιαγραφεί τον τρόπο που η COVID-19 μπορεί να διαμορφώσει το μέλλον μας.
Θα μπορούσαν τα πράγματα να έχουν γίνει πιο γρήγορα από τη σχεδίαση στην ανάπτυξη;
Δεδομένης της υπάρχουσας υποδομής εμβολίων, πιθανώς όχι. Ήδη, η υπάρχουσα ταχύτητα σήμαινε την εκτέλεση κλινικών δοκιμών ταυτόχρονα και όχι διαδοχικά, την κατασκευή του εμβολίου ταυτόχρονα και την έγκριση του εμβολίου υπό “επείγουσα χρήση” τον Δεκέμβριο, βάσει μόνο προκαταρκτικών δεδομένων που δεν παρακολούθησαν τη μακροχρόνια ανθεκτικότητα της προστασίας, ούτε την επίδραση του εμβολίου στη μετάδοση (μόνο πόσο προστατεύει από ασθένειες).
Από πότε εμβολιάζονται σε Κίνα και Ρωσία
Η Κίνα άρχισε να χορηγεί εμβόλιο στον στρατό της τον Ιούνιο. Η Ρωσία ενέκρινε την έκδοσή της τον Αύγουστο. Και ενώ οι περισσότεροι Αμερικανοί επιστήμονες ανησυχούσαν για την ταχύτητα αυτών των εξελίξεων και τους κινδύνους που συνεπάγονταν, η δυτική προσέγγιση στην πανδημία εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με τους περίπλοκους και συχνά αντιφατικούς τρόπους με τους οποίους προσεγγίστηκαν ζητήματα κινδύνου και αβεβαιότητα.
Το ιστορικό του εμβολίου της Moderna – Πώς τα κατάφεραν τόσο γρήγορα
Για όλο το σύγχρονο ιατρικό ιστορικό, ο Χριστάκης γράφει στο Apollo’s Arrow, ότι εμβόλια και θεραπείες για μολυσματικές ασθένειες φτάνουν συνήθως, εάν φτάσουν, μόνο στο τελικό στάδιο της νόσου, μόλις είχε ήδη γίνει το μεγαλύτερο μέρος της ζημίας και το ποσοστό θανάτου μειώθηκε δραματικά. Για την ιλαρά, για τον ερυθρό πυρετό, για τη φυματίωση, τα θαυματουργά φάρμακα δεν έφεραν ξαφνικά τέλος στην ανεξέλεγκτη ασθένεια, αλλά έκλεισαν την πόρτα για πάντα σε εστίες που είχαν ήδη αρχίσει να εξασθενούν.
Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται υπόθεση McKeown – ότι οι ιατρικές παρεμβάσεις τείνουν να διαδραματίζουν μόνο μικρό ρόλο σε σύγκριση με τα μέτρα δημόσιας υγείας, τις κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις και τη φυσική δυναμική της νόσου καθώς εξαπλώνεται σε έναν πληθυσμό.
Τα διλήμματα θεραπείας που αντιμετωπίζουν οι γιατροί και οι ασθενείς στα αρχικά στάδια μιας νέας πανδημίας, φυσικά, δεν είναι το ίδιο με το δίλημμα της βιασύνης ενός νέου εμβολίου σε έναν ακόμη υγιή πληθυσμό. Ένα μη ασφαλές εμβόλιο, όπως αυτό για την πολιομυελίτιδα που σκότωσε 10 και παράλυσε 200 το 1955, θα μπορούσε να προκαλέσει μια μεγάλη καταστροφή. Ένα αναποτελεσματικό εμβόλιο θα μπορούσε επίσης να δώσει ψευδή ασφάλεια σε όσους το λαμβάνουν, βοηθώντας έτσι τη διάδοση της νόσου παρέχοντας άδεια πληθυσμιακής κλίμακας στην ανεύθυνη συμπεριφορά
Ουσιαστικά, όλο το διάστημα γνωρίζαμε ότι το εμβόλιο της Moderna ήταν ασφαλές. Περιμέναμε απλώς να μάθουμε με σιγουριά ότι λειτουργούσε, επίσης.
Ο κύριος λόγος για τον οποίο συρρικνώθηκε αυτό το χρονοδιάγραμμα εμβολίων είναι ότι μεγάλο μέρος της έρευνας και των προκλινικών δοκιμών σε ζώα πραγματοποιήθηκαν μετά το τέλος της πανδημίας SARS του 2003 (δηλαδή, για παράδειγμα, πώς γνωρίζαμε να στοχεύουμε την ακίδα πρωτεΐνης). Οι επιστήμονες έχουν μια πολύ ξεκάθαρη αίσθηση για το ποιες οικογένειες ιών έχουν πιθανότητα πανδημίας και δεδομένης της ομοιότητας αυτών των ιών, μπορούν να αναπτύξουν όχι μόνο εμβόλια για όλους τους, αλλά και για τις πιθανές τροποποιήσεις τους, για να ανταποκριθούν σε νέες παραλλαγές εντός αυτών των οικογενειών.
“Το κάνουμε αυτό κάθε χρόνο για τη γρίπη”, λέει η ιολόγος Rasmussen. “Δεν γνωρίζουμε ποιοι ιοί της γρίπης θα κυκλοφορούν, γι ‘αυτό κάνουμε την καλύτερη δυνατή εικασία. Και στη συνέχεια την διατυπώνουμε σε ένα εμβόλιο χρησιμοποιώντας ουσιαστικά την ίδια τεχνολογική πλατφόρμα στην οποία βασίζονται όλα τα άλλα εμβόλια γρίπης”.
Η όλη διαδικασία διαρκεί μερικούς μήνες και χρησιμοποιεί μια “πλατφόρμα” που ήδη γνωρίζουμε ότι είναι ασφαλής. Με αρκετή χρηματοδότηση, θα μπορούσε να γίνει το ίδιο για ιογενείς πανδημίες και να διεξαχθούν δοκιμές Φάσης Ι για ολόκληρο το σύνολο πιθανών μελλοντικών ιών, προτού κάνουν την εμφάνισή τους.
