Ο αποκλεισμός της Ελλάδας από τη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη οριστικοποιήθηκε στην τελευταία επικοινωνία που είχαν η Άγκελα Μέρκελ με τον Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα το anatropinews.gr, ο Τούρκος πρόεδρος κατέστησε σαφές με κατηγορηματικό τρόπο στην Γερμανίδα καγκελάριο πως θα τορπιλίσει τη διάσκεψη εάν συμμετείχε και η Ελλάδα.
Η Άγκελα Μέρκελ υπέκυψε -“με σχετική ευκολία”, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές- στην απαίτηση του Τούρκου προέδρου, καθώς το μείζον για τη Γερμανία στην παρούσα φάση είναι να βρεθεί τρόπος επίλυσης της λιβυκής κρίσης, ή έστω διατήρησης του σημερινού εμφυλιακού status, με μοναδικό στόχο να αποτραπούν νέες μεταναστευτικές ροές από τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη. Αυτός είναι, άλλωστε, και ο φόβος της ιταλικής κυβέρνησης και έτσι αιτιολογείται η μετακίνηση του πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε από την αρχική θέση του.
Το ερώτημα που τίθεται, ωστόσο, από διάφορες πλευρές, ακόμα και εντός της κυβέρνησης, είναι εάν η ελληνική διπλωματία έπραξε τα δέοντα και κινητοποίησε όλους τους μηχανισμούς πίεσης προκειμένου να αποφύγει την ήττα ουσίας και εντυπώσεων που προκύπτει από τον αποκλεισμό της από μία διεθνή διάσκεψη που την αφορά άμεσα. Ιδιαίτερα όταν πριν ένα χρόνο η ελληνική διπλωματία είχε επιτύχει να επιβάλλει τη συμμετοχή του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην ίδια διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Παλέρμο.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως το υπουργείο Εξωτερικών καθυστέρησε δραματικά να αντιληφθεί τη σημασία της διάσκεψης και την παρασκηνιακή διεθνή κινητικότητα με πρωταγωνιστή την Τουρκία. Ο πρέσβης μας στο Βερολίνο φαίνεται πως είχε ενημερώσει την κεντρική υπηρεσία, από το περασμένο καλοκαίρι, και είχε ζητήσει εντολές και κατευθύνσεις. Όπως αναφέρει έγκυρη διπλωματική πηγή, αντιμετώπισε αδιαφορία σχετικά με το θέμα αυτό και βρέθηκε, μάλιστα, σε “κενό αποφάσεων”.
Το κλίμα άρχισε να αλλάζει με μεγάλη καθυστέρηση και μόνο μετά την υπογραφή του συμφώνου Ερντογάν- Αλ Σάραζ. Το υπουργείο Εξωτερικών κατελήφθη εξ’ απήνης και η εν θερμώ αντίδραση για την απέλαση του Λίβυου πρέσβη (που δεν τελεί υπό την επιρροή του καθεστώτος Αλ Σάραζ) δυσκόλεψε περαιτέρω την κατάσταση.
Είναι, δε, χαρακτηριστικό πως στο Μέγαρο Μαξίμου δεν ασχολήθηκαν ουσιαστικά με το θέμα αυτό παρά μόνο τις τελευταίες μέρες, με διαφαινόμενο πια το αρνητικό αποτέλεσμα. Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, πως δεν ζητήθηκε η συνδρομή του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπως συνέβαινε παλαιότερα. Είναι πιθανό πως η άσκηση πίεσης από τον Προκόπη Παυλόπουλο προς τον Γερμανό ομόλογό του Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ (τους συνδέει στενή πολιτική φιλία) θα μπορούσε να αλλάξει την κατάσταση.
Ωστόσο, η εξέλιξη βαραίνει το κλίμα στις σχέσεις Μαξίμου- ΥΠΕΞ και σύμφωνα με πληροφορίες ο σύμβουλος του πρωθυπουργού για τα ευρωπαϊκά θέματα (και όχι μόνο) Δημ. Μητρόπουλος αφήνει αιχμές κατά του Νίκου Δένδια, στον οποίο χρεώνονται και αρκετοί λανθασμένοι χειρισμοί τους τελευταίους μήνες.
Ενδεικτικό της προχειρότητας με την οποία αντιμετωπίστηκε το θέμα είναι το γεγονός ότι, λίγες μόνο ώρες πριν την ανακοίνωση από το Βερολίνο της λίστας κρατών που συμμετέχουν στη διάσκεψη, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτ. Βαρβιτσιώτης έλεγε (Real fm) πως καταβάλλονται προσπάθειες για τη συμμετοχή της χώρας μας, ενώ και αργότερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας δήλωνε (μπρίφινγκ πολιτικών συντακτών) πως “η Ελλάδα βρίσκεται στο κέντρο των εξελίξεων για τη Λιβύη” και επιβεβαίωνε πως έχει ζητηθεί να βρίσκεται ο πρωθυπουργός ή ο υπουργός Εξωτερικών στο Βερολίνο.
Δυστυχώς η ελληνική κυβέρνηση εκτέθηκε με προσβλητικό για την χώρα μας τρόπο. Και δεν αφορά μια κατώτερη διπλωματική αποστολή αλλά την συμμετοχή του ίδιου του Κυριάκου Μητσοτάκη ή του Νίκου Δένδια. Προκαλεί, δε, απορία γιατί δεν εκφράστηκε η δυσφορία της ελληνικής κυβέρνησης στο ανώτατο επίπεδο, αν και κυβερνητικές πηγές έλεγαν πως επρόκειτο να υπάρξει τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με την Άγκελα Μέρκελ.
Ο προβληματισμός είναι πλέον έντονος καθώς η Τουρκία που είναι μέρος του προβλήματος στη Λιβύη (στηρίζοντας στρατιωτικά τον Αλ Σάραζ) αναδεικνύεται ως κρίκος της διπλωματικής διαπραγμάτευσης για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου. Επίσης είναι σαφές πως με τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Τουρκίας υποτιμάται από τον διεθνή παράγοντα το προκλητικό σύμφωνο Ερντογάν- Αλ Σαραζ για τις θαλάσσιες ζώνες και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να δημιουργηθούν τετελεσμένα.
Ο προβληματισμός ενισχύεται καθώς καταρρέει πλήρως το αφήγημα περί “διεθνούς απομόνωσης” της Τουρκίας, έκφραση που χρησιμοποίησε αρκετές φορές ο ίδιος ο πρωθυπουργός, αλλά και η θεωρία του “προβλέψιμου συμμάχου”.
Συνεχίζεται ο διπλωματικός μαραθώνιος σε Μαρόκο, ΗΠΑ, Γαλλία και Νταβός
Βεβαίω, όπως αναφέρει το news247.gr, η ελληνική πλευρά επιδιώκει ενεργά να συμμετέχει σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία για την πολιτική επίλυση του προβλήματος στη Λιβύη, όπως είναι και η διαδικασία του Βερολίνου, στην οποία έχει ζητήσει να λάβει μέρος αλλά παράλληλα ενισχύει τη διεθνή παρουσία της χώρας, λένε κυβερνητικά στελέχη.
Στο πλαίσιο αυτό, με την πολιτική ηγεσία του Μαρόκου θα συναντηθεί σήμερα Τετάρτη ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. Ειδικότερα, ο υπουργός Εξωτερικών θα έχει στο Ραμπάτ συνομιλίες με τον πρόεδρο της κυβερνήσεως του Μαρόκου, Saad Eddine El Othmani, τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Habib El Malki, καθώς και με τον ομόλογό του, Nasser Bourita.
Οι συζητήσεις, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, αναμένεται να επικεντρωθούν στις διμερείς σχέσεις, καθώς και σε ζητήματα περιφερειακού και διεθνούς ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης στη Λιβύη.
Η Αθήνα εν τω μεταξύ αναμένει διπλωματική παρέμβαση των ΗΠΑ. Ο κ.Πέτσας ερωτηθείς χθες σχετικά, παρέπεμψε στις δηλώσεις που έκανε προχθές ο Αμερικανός πρέσβης Τζέφρι Πάιατ, ο οποιος διαβεβαίωσε πως οι ΗΠΑ θα παρέμβουν για να μην κλιμακωθεί η κρίση.
Βεβαίως, επισημαίνουν απο την κυβέρνηση, στη διπλωματία υπάρχουν πολλά επίπεδα διεργασιών και τα αποτελέσματα δεν είναι πάντα άμεσα ορατά. Ουσιαστικά, εάν ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ επισπεύσει την προγραμματισμένη στα τέλη Μαϊου επίσκεψη του στην Ελλάδα στα τέλη Μαϊου και εάν ανακοινώσει με επίσκεψη στην Αγκυρα, θα έχουμε εξελίξεις στο πεδίο αυτό.
Ο κ.Μητσοτάκης μάλιστα στις 29 Ιανουαρίου θα επισκεφθεί τη Γαλλία, όπου θα συναντηθεί προφανώς με τον Πρόεδρο της χώρας Εμμανουέλ Μακρόν, τον πιο ισχυρό πολέμιο της Τουρκίας στο θέμα της Λιβύης (ο οποιος μετέχει και στην πρωτοβουλία του Βερολίνου), ενώ από τις 22 έως τις 24 του μήνα θα βρίσκεται στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, όπου εκτός από οικονομικές ενδέχεται να έχει και πολιτικές συναντήσεις.