Από τις πιο σημαντικές έγνοιες που είχαν πάντοτε τα στελέχη μιας κυβέρνησης είναι να διασφαλίζουν πως οι επικοινωνίες τους είναι ασφαλείς και δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο να δημοσιοποιηθούν. Το ρίσκο είναι ακόμα μεγαλύτερο για τα στοιχεία που πρέπει να είναι απόρρητα.
Για πέντε τουλάχιστον δεκαετίες, κυβερνήσεις από ολόκληρο τον κόσμο εμπιστεύονταν μια εταιρεία για τον σκοπό τους αυτό. Ο λόγος για την ελβετική Crypto AG και τις συσκευές κρυπτογράφησης που αυτή παρείχε.
Η ελβετική εταιρεία συνεργαζόταν με περισσότερες από 120 κυβερνήσεις από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου μέχρι και την δεκαετία του 2000.
Οι κατάσκοποι ανέφεραν ότι είχαν εξοπλίσει τις συσκευές ώστε να μπορούν να σπάνε τους κωδικούς και να διαβάζουν τα μηνύματα, συγκεντρώνοντας μυστικά από χώρες όπως το Ιράν, η Ινδία και το Πακιστάν.
Τα εν λόγω στοιχεία, που περιλαμβάνονταν σε απόρρητες εκθέσεις της CIA και της BRD, της γερμανικής υπηρεσίας πληροφοριών, έφεραν στο φως μια κοινή έρευνα του γερμανικού τηλεοπτικού δικτύου ZDF, της ελβετικής ραδιοτηλεόρασης SRF και της εφημερίδας, Washington Post.
Η επιχείρηση, αρχικά γνωστή με την κωδική ονομασία «θησαυρός» και αργότερα ως «Ρουβίκωνας», εκτείνεται από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι το 2018.
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν τα διεθνή δημοσιεύματα, κατά την δεκαετία του 1980, το 40% περίπου των ξένων επικοινωνιών που επεξεργάστηκαν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι μυστικών υπηρεσιών είχαν παραδοθεί μέσω των μηχανών της Crypto AG.
«Οι ξένες κυβερνήσεις πληρώνουν καλά τις ΗΠΑ και την Δυτική Γερμανία προκειμένου να έχουν το προνόμιο να διαβάζουν μυστικά τα μηνύματα που ανταλλάσσουν τουλάχιστον κάποιες από τις υπόλοιπες χώρες», ανέφερε έκθεση της CIA στην επιχείρηση.
Η Crypto επέτρεψε στις ΗΠΑ να παρακολουθούν Ιρανούς αξιωματούχους κατά την διάρκεια της Ιρανικής Επανάστασης, καθώς και να διαβιβάζουν πληροφορίες στην Βρετανία σχετικά με τον στρατό της Αργεντινής κατά την διάρκεια του πολέμου των Φώκλαντ.
Η Ρωσία και η Κίνα δεν εμπιστεύτηκαν ποτέ αντίστοιχες μηχανές, γι′ αυτό και απέφυγαν να έχουν επαφή με την συγκεκριμένη επιχείρηση.
Η σουηδική εταιρεία Crypto International, που ιδρύθηκε έπειτα από αγορά τμήματος της αρχικής εταιρείας από νέο επενδυτή το 2018, δήλωσε πως σε καμία περίπτωση δεν συνδέεται με την CIA ή την BND και ότι είναι πολύ απογοητευμένη από τις εκθέσεις που δόθηκαν στην δημοσιότητα.
Η ελβετική κυβέρνηση αναφέρει ότι ενημερώθηκε για την υπόθεση τον περασμένο Νοέμβριο και έχει ζητήσει ήδη την βοήθεια ενός ομοσπονδιακού δικαστή προκειμένου να ερευνήσει την υπόθεση.
Ο πρώην συντονιστής των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών Μπερντ Σμιντμπάουερ, επιβεβαίωσε στην ZDF την ύπαρξη αυτής της επιχείρησης, υποστηρίζοντας πως η «Ρουβίκων» βοήθησε «να γίνει ο κόσμος πιο ασφαλής».
Η ιστορία πίσω από την Crypto
H φορητή μηχανή κρυπτογράφησης δημιουργήθηκε από έναν Ρώσο εφευρέτη που ονομάζεται Μπόρις Χαγκελίν όταν εκείνος κατέφυγε στις ΗΠΑ κατά την διάρκεια της ναζιστικής κατοχής της Νορβηγίας στην δεκαετία του 1940.
Ήταν αρκετά μικρή στο μέγεθος ενώ διατέθηκε σε περίπου 140.000 αμερικανικά στρατεύματα.
Όταν τελείωσε ο Β′ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Χαγκελίν εγκαταστάθηκε στην Ελβετία.
Η τεχνολογία του είχε τέτοια απήχηση που η κυβέρνηση των ΗΠΑ φοβήθηκε πως δεν θα μπορούσε πια να κατασκοπεύει άλλες κυβερνήσεις, καθώς κι εκείνες θα κατέφευγαν σε αυτή.
Ο Γουίλιαμ Φρίντμαν ωστόσο, συνεργάτης της εταιρείας, έπεισε τον Χαγκελίν να πουλήσει τις υπηρεσίες του προηγμένου μηχανήματος σε χώρες που έχουν εγκριθεί από τις ΗΠΑ. Έτσι και έγινε.
Την δεκαετία του ’70, οι ΗΠΑ και η Γερμανία αγόρασαν την Crypto ελέγχοντας σχεδόν ολόκληρη την επιχείρηση, ενώ επίβλεψη είχαν και για την πρόσληψη του προσωπικού, του σχεδιασμού της τεχνολογίας και της κατεύθυνσης των πωλήσεων.
(Με πληροφορίες από BBC, Guardian)
